شرایط نگرانکننده حاکم بر جنبههای اقتصادی و زیست محیطی مزارع پرورش ماهی در استان چهارمحال و بختیاری – بهعنوان قطب تولید ماهیهای سردآبی کشور – بهانه یادداشتی شد که در مورخ ۲۵ دی ۱۳۹۲ در روزنامه تهران امروز و پایگاه خبری تحلیلی زیست بوم نیز منتشر شده است:
حدود ۵ سال است که اوضاع غمانگیزی بر اغلب سرشاخههای کارون بزرگ در استان چهارمحال و بختیاری حاکم شده تا جاییکه این روند سودجویانه و تخریب بستر و حریم این رودخانهها سلامت و اقتصاد تولید ماهیان سردآبی در منطقه را با خطرهای جدی مواجه کرده است. تخریبهایی که متأسفانه به بهانههایی مانند واکنشهای اجتماعی بدون مقاومتهای جدی ادامه داشته و همچنان بخشهای دیگری از بستر و حریم این رودخانهها به صورت غیراصولی و غیرفنی تبدیل به مزارع پرورش ماهی میشود.
هرچند گسترش مزارع پرورش ماهی در کنار چشمهها و اغلب رودخانهها سبب شده است تا اضافه بر جنبههای اقتصادی و اشتغال، استان چهارمحال را در جایگاه نخست تولید ماهیان سردابی کشور قرار دهد اما متأسفانه توسعه بیرویه مزارع خاکی و غیرمجاز سبب بارگذاریها بسیار بالاتر از توان زیستپالایی رودخانههای منطقه شده که کاهش کیفیت منابع آبی و آلودگی شدید رودخانهها را بهدنبال داشته است. ماجرایی که در این سالها باعث واکنشهای بسیاری از سوی فعالان محیط زیست منطقه در زمینه آلودگی و برهم خوردن نظام هیدرولوژیکی و تخریب اکوسیستم رودخانه، تخریب رویشگاههای جنگلی و مناظر جذاب دیداری اطراف رودخانهها و افزایش چشمگیر نرخ فرسایش آبی و انباشت رسوبات در پشت سدهای بزرگ برقآبی شده ولی نهادهای متولی عمدتا” این واکنشها را نادیده گرفته و دغدغهها و نگرانیهای آنان را بزرگنمایی میخواندند! تا جاییکه حتی آلودگی ماهیان سردابی در استان را تکذیب کرده و اعتقاد داشتند که اگر آلودگی هم وجود دارد آنقدر نیست که بخواهد رسانهای شود و خواستار ارایه سند برای قبول وضعیت نامطلوب ماهیهای سردابی در مزارع غیرمجاز میشدند.
گفتنی است متأسفانه اخیرا” اعلام شده است که قطب اول تولید قزل آلای کشور در محاصره بیماری ناشناخته قرار گرفته و تلفات در مزارع پرورش ماهی منطقه به شکل نگران کنندهای افزایش یافته است! هرچند که متولیان اعلام کردهاند که منشا اصلی این تلفات بالا که از مرداد ماه امسال در مزارع پرورش ماهی استان شروع شده است هنوز بهصورت قطعی مشخص نشده است و از طریق اداره دامپزشکی استان در دست پیگیری است؛ اما وجود مزارع غیرمجاز پرورش ماهی را مهم ترین عامل شیوع بیماری در آبزیان استان میدانند که رعایت نکردن اصول بهداشتی در این مزارع، ذخیره سازی بچه ماهیهایی غیر استاندارد و همچنین استفاده از مواد غذایی غیربهداشتی برای ماهیان این مزارع منجر به آلودگی شدید رودخانهها شده است.
امیدواریم مدیران و مسئولین نهادهای متولی در حوزههای شیلات، دامپزشکی، آب، حفاظت محیط زیست و گردشگری استان و حتی دستگاه قضائی به عنوان مدعیالعموم، هرچه زودتر نسبت به ساماندهی این رودخانههای ارزشمند در منطقه اقدام کنند.