بایگانی “آثار ملی”

بیانیه انجمن‌های محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری به مناسبت ثبت ملی دو مورد میراث شکار در فرهنگ بختیاری

شنبه, ۱۲ اسفند, ۱۳۹۱

     به‌دنبال انتشار خبرهای دو مورد ثبت ملی میراث شکار پرندگان و وحوش، تحت دو عنوان «میراث معنوی شکار» و «شکار کبک در فرهنگ بختیاری» در فهرست آثار ملی کشور، انجمن‌های محیط‌زیستی استان چهار‌محال و بختیاری در اقدامی مسئولانه و تحسین‌برانگیز با انتشار بیانه‌ای، این اقدام نابخردانه و طبیعت‌ستیزانه اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری را به‌لحاظ نادیده گرفته شدن تمامی آموزه‌های اخلاق محیط‌زیستی و توهین به فرهنگ غنی سرزمین بختیاری، محکوم کرده و از تمامی فعالان و دست‌اندرکاران حوزه‌های فرهنگی و محیط‌زیستی استان و کشور واکنش‌های سزاواری را خواستار شده‌اند.

بیانیه

متن کامل بیانیه:

     خبر ثبت ۲ مورد میراث شکار در فهرست آثار ملی کشور به‌نام فرهنگ بختیاری که تحت ۲ عنوان «میراث معنوی شکار در فرهنگ بختیاری»  و «شکار کبک در فرهنگ بختیاری» در ۳ ماهه چهارم سال ۱۳۹۱؛ همه دوستداران محیط‌زیست و فرهیختگان فرهنگی سرزمین بختیاری را شگفت‌زده و نگران کرد.

     درست است که به‌لحاظ فرهنگ ایلی و معیشت مبتنی بر دامداری و کشاورزی و هم‌چنین وجود پرشمار وحوش در منطقه بختیاری، به‌مانند بسیاری از مناطق کشور شکارکردن راهی برای تأمین نیازهای غذایی مردمانش بوده است، اما حقیقت این است که حالا با ورود به دوره‌ای که به‌لحاظ کاهش شدید جمعیت وحوش و افزایش سطح آگاهی‌ها و حساسیت‌های محیط زیستی، دیگر اکثر فرزندان دیار بختیاری هم شکار و شکارچی‌گری را از شناسه‌های شجاعت و دلاوری مردان‌شان ندانسته و نه‌تنها به آن افتخار نکرده بلکه با تغییر اوضاع فرهنگی، از کشتار دیگر جانداران و فرهنگ شکار و شکارچی‌گری اظهار انزجار کرده و سطح همکاری‌های آن‌ها با نهادهای متولی محیط‌زیست نیز افزایش چشمگیری پیدا کرده است. 

     خبرهای منشر شده حکایت از آن دارد که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری به بهانه پاسداشت شجاعت‌ها و دلاوری‌های مردان بختیاری و جایگاه شکارچی‌گری در این سرزمین، با نادیده گرفتن ملاحظات و آموزه‌های غیرقابل‌انکار اخلاق محیط‌زیستی، فرهنگ شکار و شکارچی‌گری را که در این سال‌ها مورد انزجار اقوام و ملت‌های اکثر نقاط جهان قرار گرفته است، به‌نام فرهنگ بختیاری در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسانده است!

     گفتنی‌است که ثبت «شکار کبک» به‌نام میراث فرهنگی بختیاری در حالی اتفاق افتاده است که؛ به‌دنبال معرفی و انتخاب گونه‌های نماد جانوری استان‌های کشور، کبک‌دری(طبق نامه شماره ۶۱۰۸/۳۲ مورخه ۸/۲/۸۷) به عنوان نماد جانوری استان چهارمحال و بختیاری از سوی سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده و بنابر اظهارات مسئولان اداره کل حفاظت محیط زیست استان و پژوهش‌های میدانی صورت گرفته، جمعیت این پرنده در اثر شکار به شدت کاهش یافته و در شمار گونه‌های مورد تهدید تحت برنامه‌های شدید حفاظتی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.

     چنین است که ما اعضای انجمن‌های محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری ضمن محکوم کردن این اقدامات ضد آموزه‌های اخلاق محیط‌زیستی و ضد فرهنگ سرزمین بختیاری، از تمامی دوستداران و فعالان محیط‌زیستی، فرهیختگان فرهنگی‌اجتماعی و دست‌اندرکاران حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و محیط‌زیستی استان و کشور می‌خواهیم تا با واکنش‌های سزاوار به این ماجراها، اجازه ندهند چنین ضد ارزشی‌هایی در فهرست آثار ملی کشور به‌نام سرزمین بختیاری با آن تنوع‌زیستی منحصر به‌فرد، به ثبت برسد.

انجمن‌های محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری:

انجمن محیط‌زیستی تسنیم بروجن، انجمن محیط‌زیستی فوژان سبز شهرکرد، انجمن محیط‌زیستی وحدت سبز فرخ‌شهر،انجمن محیط‌زیستی دوستداران طبیعت بروجن،انجمن محیط‌زیستی حافظان طبیعت شیدا، انجمن محیط‌زیستی موج سبز، انجمن محیط‌زیستی نغمه سبز، انجمن محیط‌زیستی سرزمین مهر فارسان، انجمن محیط‌زیستی حافظان طبیعت شهرکرد

پی نوشت:

– به خوانندگان گرامی طبیعت بختیاری پیشنهاد می‌کنم یادداشت محمد درویش که با عنوان «ثبت کبک‌کشی: رویداد تلخی که امید می‌پراکند!» در روزنامه اعتماد مورخ ۱۳ اسفند ۹۱ منتشر شده است را حتما” بخوانند.

– خبرگزاری مهر: جوابیه؛ توجیحات میراث فرهنگی چهارمحال و بختیاری در خصوص ثبت ملی دو پرونده شکار

– خبرگزاری ایرنا: شعار بخش گردشگری جشنواره همراه تهران اعلام شد

– خبرگزاری میراث فرهنگی: ثبت شکار کبک، تیرخلاص به طبیعت بختیاری!

هدیه سازمان میراث فرهنگی به شکارچیان

یکشنبه, ۱۷ دی, ۱۳۹۱

افتخاری که ثبت ملی شد!

     در شرایطی که بسیاری از هم‌وطنان، فعالان و دوستداران محیط زیست، براین باورند که در شرایط فعلی که جمعیت وحوش در تمامی زیستگاه‌های ایران بشدت کاهش یافته و شمار آن‌ها روندی بسیار نگران‌کننده پیدا کرده است، شکار افتخار نبوده بلکه عین بی‌اخلاقی و ظلم در حق  زیستمندان و انسان‌های نسل امروز و آینده این سرزمین است؛ خبر “ثبت میراث معنوی شکار در فهرست آثار ملی” توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری که در خبرگزاری فارس منتشر شده است، بدون‌شک رخدادی نابخردانه و حیرت‌انگیز و تأسف‌آور است.

     در حالی‌که خبرهای مسرت‌بخش رسیده از از اقصی‌نقاط دنیا حکایت از تقبیح اجتماعی شکار و کاهش معنادار شمار شکارچیان به‌دلیل تغییر سلوک و رفتارهای اجتماعی و انزجار جوامع از خونریزی و کشتار حیوانات که نشان از اعمال مدیریت جامع در تمامی بخش‌های دولتی دارد، به‌نظر می‌رسد هنوز در خصوص شاخص‌های تمیز هنجارها و ناهنجارهای اجتماعی، شکاف بسیار عمیق و شگفت‌آوری بین نگاه‌های نهادهای دولتی در کشور ما وجود دارد!

     در دیار بختیاری که دوستی با طبیعت از قدیم‌الایام با زندگی مردمانش عجین بوده و ریشه در  فرهنگ غنی و تاریخ ایلی مردمان بام ایران داشته و همچنین به‌لحاظ برخورداری این سرزمین از تنوع زیستی گیاهی و جانوری کم‌همتا، ده‌ها اثر طبیعی‌تاریخی و فرهنگی سزاوار ثبت ملی دارد که می‌تواند در دستور کار متولیان حوزه میراث فرهنگی و طبیعی استان برای ثبت در فهرست آثار ملی کشور قرار گیرند، ناباورانه شاهد ثبت میراث معنوی شکار در فرهنگ قوم بختیاری هستیم که حالا دیگر نه در سیاهه افتخارات مردمان این قوم جایی دارد و نه جای نگرانی برای به‌فراموشی سپرده شدن آن در فرهنگ امروزی مردمانش وجود دارد.

     یقینا” این اقدام شگفت‌آور سازمان میراث فرهنگی، می‌تواند هدیه‌ای با ارزش به شکارچیانی باشد که هنوز کشتن یک حیوان، نه‌تنها برای آن‌ها هیچ‌گونه شرمساری و عذاب‌وجدانی نداشته بلکه یک افتخار برای آنان به‌حساب آمده که اغلب با ژستی پیروزمندانه در کنار شکارشان عکس یادگاری هم می‌گیرند!

     از نکات تأمل‌برانگیز این ماجرا، عدم هماهنگی و یا شاید هم سکوت سازمان حفاظت محیط زیست در برابر این اقدام مغایر با ملاحظات محیط زیستی سازمان میراث فرهنگی است که با سیاست‌های محدود کننده شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست و همین‌طور برنامه‌های حفاظت از جمعیت کم‌شمار حیات‌وحش در زیست‌بوم‌های کشور در تناقض آشکار است.

بازتاب‌های این یادداشت:

– روزنامه اعتماد(محمد درویش): آیا پرواز بلند او در آسمان زیباتر نبود؟

– خبرگزاری کشاورزی ایران(ایانا): سیاه‌نمایی چهره میراث فرهنگی با ثبت شکار در آثار ملی