بایگانی “کنوانسیون رامسر”

تشکیل گروه هم‌اندیشی تالاب در کشور / راه اندازی بانک اطلاعاتی تالاب‌ها

سه شنبه, ۱۳ آبان, ۱۳۹۳

گروه تالابی

     خبرگزاری مهر – بهار سلاحورزی: یک فعال محیط زیست از تشکیل گروه هم‌اندیشی تالابی در کشور خبر داد و گفت: بانک اطلاعاتی مرجع برای تالابها را ه اندازی می شود.

    هومان خاکپور در گفتگو با خبر نگار مهر افزود: امروزه اکثر تالاب‌های کشور تحت تأثیر بحران‌های مختلف خشکی و تخریب شدید قرار دارند و حتی برخی از آنها از این بحران‌های انسان‌ساز، آسیب‌های بسیار جدی دیده‌اند. به گفته وی، بی تردید برای برون‌رفت تالاب‌های کشور از چالش‌های نگران‌کننده پیش‌روی، نیاز به همکاری‌های بیش‌ازپیش میان دولت، سازمان‌های غیردولتی و جوامع بومی و محلی است.

     سخنگوی گروه هم‌اندیشی تالابی کشور اظهار داشت: همچنین استفاده از ظرفیت کنوانسیون رامسر می‌تواند در دست‌یابی به اهداف حفاظتی و بهره‌برداری خردمندانه از تالاب‌ها مؤثر باشد که این مهم از طریق عضویت یک سازمان غیردولتی در کنوانسیون و ایفای نقش رابط داخلی پروژه CEPA در بین سازمان‌های غیردولتی تالابی کشور تحقق پیدا می‌کند.

     خاکپور تصریح کرد: از سوی دیگر انفعال و پراکندگی سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه تالاب‌ها که باعث کاهش کارایی و اثرگذاری مؤثر آنان می‌شد، موجب شد تا با تأسیس یک گروه هم‌اندیشی، زمینه‌های هم‌افزایی و نظم‌بخشی به فعالیت‌های این سازمان‌های غیردولتی را فراهم شود تا این سازمان ها بتوانند به‌ شکل مؤثرتر در مدیریت جامع و خردمندانه تالاب‌ها نقش ایفا کنند.

    وی افزود: پس از شناسایی ابتدایی تعدادی از سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه تالاب‌ها، در سال جاری دو نشست هماهنگی کارشناسی در رشت (۱۲ اردیبهشت) و شیراز (۸ آبان) برگزار شد که منجر به تدوین شیوه‌نامه تأسیس و فعالیت گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی کشور و تشکیل دبیرخانه‌ای برای این گروه شد.

     این فعال محیط زیست یادآور شد: قرار است این گروه هم­اندیشی در راستای تثبیت جایگاه سازمان­های غیردولتی در مدیریت جامع زیست­بومی تالاب­ها، ایجاد یک بانک اطلاعاتی مرجع در حوزه تالاب، هم­افزایی و همسوسازی سازمان­های غیردولتی فعال در حوزه تالاب، افزایش تعامل با نهادهای دولتی و حکومتی مؤثر و همچنین سازمان‌ها، رویدادها و پیمان‌های بین‌المللی مرتبط با امور تالاب‌ها و در نهایت برای دستیابی به همسویی بین گروه­های ذی­نفع (دولتی، غیردولتی، جوامع بومی و محلی، بخش خصوصی و …) در حفظ تمامیت اکولوژیکی تالاب­ها تلاش کند.

     خاکپور تأکید کرد: شناسایی و جلب مشارکت سازمان‌های غیردولتی، فعالان و تشکل‌های بومی و محلی فعال در حوزه تالاب‌های کشور از مهم‌ترین برنامه‌های کوتاه‌مدت این گروه است. ارایه کمک و حمایت‌های فنی، حقوقی و سیاسی که سبب توان‌افزایی این تشکل‌ها در حفاظت و استفاده پایدار و احیاء تالاب‌ها می‌شود نیز از برنامه‌های راهبردی این گروه هم‌اندیشی است.

     وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای ایجاد زمینه حضور و مشارکت مؤثر سازمان‌های غیردولتی در برگزاری مراسم روز جهانی تالاب (۱۳ بهمن) اظهار داشت: تقویت ارتباط و تبادل اطلاعات با گروه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و ارتباط و مذاکره مؤثر با نمایندگان مجلس، مقامات قضایی و سازمان‌های مجری ازجمله برنامه‌های پیش‌روی گروه در سال جاری است.

چغاخور؛ بیست و سومین تالاب بین المللی ثبت شده ی کشور در کنوانسیون رامسر

دوشنبه, ۱۶ اسفند, ۱۳۸۹

«مجمع جهانی تالاب‌ها برای آینده» که به مناسبت چهلمین سالگرد کنوانسیون رامسر در دو روز گذشته – ۱۴ و ۱۵ اسفندماه – در تهران و رامسر برگزار شد؛ تالاب چغاخور در جنوب غرب ایران – استان چهار محال و بختیاری – را به عنوان بیست و سومین تالاب بین المللی ایران و تالاب تالاب کانی برازان در شمال غرب ایران – استان آذربایجان غربی – را به عنوان بیست و چهارمین تالاب بین المللی ایران در فهرست تالاب های عضو کنوانسیون رامسر ثبت کرد. بنابراین طبق اطلاعات مندرج در سایت کنوانسیون رامسر ( مارس ۲۰۱۱)؛ اکنون ایران دارای ۲۴ تالاب بین‌المللی با مساحت  ۱,۴۸۶,۴۳۸ هکتار می باشد.

کنوانسیون رامسر که بعدها نام خود را به «کنوانسیون حفاظت از تالابها» تغییر داد، قدیمی ترین معاهده بین المللی محیط زیستی دنیا می باشد و به عنوان «میثاق بین المللی حفاظت از تالاب ها» تمام ابعاد حفاظت و بهره برداری معقول و پایدار از تالابها را در بر می گیرد و تالابها را در زمره اکوسیستمهایی می داند که در حفاظت از تنوع زیستی و رفاه جامعه بشری اهمیت فوق العاده ای دارند.

ضمن قدردانی از مسئولان و کارشناسان در اداره کل حفاظت محیط زیست چهار محال و بختیاری به پاس کوشش و پیگیری های چند ساله آنان در راستای ثبت تالاب زیبا و ارزشمند چغاخور در فهرست تالاب های عضو کنوانسیون رامسر، انتظار است حالا دیگر همه‌ی مسئولین استان از صفت تالاب، برای نام بردن از این بوم‌سازه ی آبی بهره برند! و هرگز شاهد سکوت و انفعال متولیان تالاب‌ها در مقابل نامدیریتی فعلی که تاکنون از سوی سایر دستگاه ها بر این تالاب روا گردیده است نباشیم و بر اساس التزام های هوشمندانه کنوانسیون، این زیست بوم ارزشمند در بام ایران نیز از بالاترین درجه‌ی حفاظتی برخوردار گردد.

بر بنیاد تعریف کنوانسیون های جهانی تالاب ها:«به مناطق پست باتلاقی، مردابی، آبگیرهای طبیعی یا مصنوعی، دایمی یا موقت دارای آب ساکن یا جاری، شیرین، نیم‌شور یا شور و مناطق دارای آبهای دریایی که عمق آنها در حالت جزر کامل از ۶ متر تجاوز نمی‌کند، تالاب گویند»، حال اگر ارتفاع آب در این زیستگاه ها از میزان استاندارد آن (حداکثر ۶ متر در عمیق ترین محل تالاب) بیشتر گردد، سبب می شود نور کافی به بستر تالاب نرسیده و رویشگاه گیاهی کف تالاب از بین برود، که در اثر نابودی این رویشگاه های گیاهی، زیستگاه های جانوری تالاب هم آسیب دیده و بخش عمده ای از موجودات تالاب از بین خواهند رفت و به دنبال آن زنجیره غذایی در زیستگاه های حاشیه تالاب با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

احداث سد بر روی تالاب چغاخور و تبدیل آن به دریاچه ذخیره و انتقال آب برای بخش های صنعتی و کشاورزی، علاوه بر اینکه برخی شناسه های تالابی آن از بین می رود، به سبب نادیده گرفتن حق آبه های طبیعی پائین دست، وضعیت بحرانی تالاب گندمان نیز تشدید شده و خسارت های جبران ناپذیری نیز به تالاب گندمان وارد می گردد.

گستره ی کوهستانی و پرشیب حوضه آبخیز چغاخور و پوشش گیاهی تنک و تخریب شده به همراه خاک های حساس این سرزمین، هر ساله سبب انباشت رسوبات در این تالاب می گردد. بنابراین ضرورت دارد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان نسبت به اجرای عملیات های آبخیزداری و بیولوژیکی در اراضی بالا دست تالاب بیش از پیش همت گماشته و با تثبیت پوشش گیاهی آن عرصه ها؛ فرسایش خاک را کنترل نموده و از ته نشست رسوب در این تالاب پیشگیری کرده و در پایداری حیات تالاب به یاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان به عنوان متولی حفاظت از این تالاب بین المللی بشتابد.

خاموشی و انفعال محیط زیست در مدیریت تالاب در سالیان گذشته، سبب ورود غیر علمی و غیر کارشناسی ماهیان گرمابی غیر بومی به چغاخور و برهم خوردن تعادل اکولوزیکی این اکوسیبستم و مرگ و میر سالیانه ماهیان بومی تالاب گردید که نهایتا هیچ نهادی هم مسئولیت ورود این میهمان ناخوانده را بر گردن نگرفت!

و اما حالا انتظار می رود سازمان حفاظت محیط زیست مدیریت حاکم بر چغاخور را از وزارت نیرو بازستانده! و به عنوان متولی اصلی نظارت و حفظ این منبع طبیعی، با اعمال مدیریتی خردمندانه و با اتخاذ تدابیر فرابخشی از تمامی ظرفیت های قانونی برای پایداری حیات این تالاب بین المللی بهره برد.