سنجابی که در دامان هلن رها گردید
تمایل به نگهداری حیوانات جونده در منزل طی سالهای اخیر – به دلیل زیبایی و جذابیت در حرکات – به عنوان یک فرهنگ غلط و طبیعت ستیزانه، حیات سنجاب ایرانی را در جنگلهای بلوط زاگرس هدف قرار داده است. هرچند شدت یافتن تخریب زیستگاه در زاگرس – تخریب جنگلهای بلوط غرب – به عنوان اصلی ترین عامل کاهش جمعیت سنجاب ایرانی محسوب می گردد اما در سال های اخیر متأسفانه شکار غیر مجاز و قاچاق نیز تهدیدی جدی برای این جونده ی تیزپا و پرجنب و جوش به حساب می آید. شدت یافتن روند شکار و زنده گیری سنجاب ها در جنگل های بلوط غرب – خصوصا” استان های لرستان و کردستان – همراه با به آتش کشیدن زیستگاه شان، این روزها سبب نگرانی علاقمندان به طبیعت و محیط زیست کشور گردیده است.
این سنجاب ایرانی که معمولا” از میوه، جوانه ها، برگ و پوست درختان بلوط تغذیه می کند در محدوده ی جنگلهای زاگرس – بلوط غرب – که از آذربایجان غربی شروع شده و تا بخشی از استان فارس ادامه می یابد پراکنش دارد. سنجاب ها با مدفون کردن میوه های بلوط در زیر خاک نقش به سزائی در زادآوری طبیعی جنگلهای بلوط داشته که با رشد فرهنگ غلط نگهداری از این حیوان بعنوان حیوان خانگی، جمعیت این حیوان مفید و کارنده بذر بلوط در طبیعت کاهش یافته و تجدید حیات طبیعی جنگل های بلوط غرب با خطر مواجه خواهد شد.
سنجاب ها درختان بلند و کهنسال را به درختان کوتاه و پر شاخ و برگ ترجیح داده و باندهای شکار و قاچاق – عمدتا” در استان های لرستان و کردستان – برای به دام انداختن آن ها با روشن کردن آتش در زیر این درختان بلوط، سنجاب ها را مجبور به پریدن و اسارت در درون کیسه های از پیش تدارک دیده کرده و تجارت کثیفی را در بازار تهران راه می اندازند و ناآگاهانه نسل این حیوان را در معرض خطر انقراض قرا داده و حیات جنگل های بلوط غرب را – از نظر زادآوری و تجدید حیات طبیعی و همچنین خطر بروز آتش سوزی در جنگل ها – به مخاطره می اندازند.
یکی از این قربانیان، سنجابی است که بخت با او یار بوده، در عملیات شکار و انتقال به تهران جان سالم بدر برده و پس از ۶ ماه زندگی کردن در کنار خانواده ای طبیعت دوست در اصفهان، در اقدامی انسانی و طبیعت دوستانه به طبیعت بختیاری تقدیم گردید.
در هفته گذشته یکی از خوانندگان این تارنما – آقای رضا شیرازی عزیز – خواستار همراهی نگارنده در ارائه ی اطلاعاتی از مناطق حفاظت شده جنگلی در طبیعت بختیاری و همکاری برای رها سازی این سنجاب در طبیعت شدند. پس از آشنایی نادیده و گفتگو با نگهدارنده این سنجاب که بانویی هنرمند از سرزمین زنده رود بودند، منطقه حفاظت شده جنگلی هلن انتخاب گردید و روز گذشته – پنج شنبه ۸/۷/۱۳۸۸ – این بانوی طبیعت دوست – خانم شهرزاد فقهی – در اقدامی قابل تحسین با همراهی پدر و مادر عزیز و قابل احترامش، پس از طی ۲۰۰ کیلومتر جاده کوهستانی، به رغم انس و الفتی که در این مدت ۶ ماهه بین آنها و این سنجاب برقرار شده بود، آنرا در دامان جنگل های هلن رها کردند تا بار دیگر عشق به طبیعت مردم ایران زمین را به نمایش گذارند.
این بانوی هم وطن یادمان انداخت که فراموش نکنیم ما در سرزمینی به نام ایران زندگی می کنیم که بر بلندای تمدنی ۲۵۰۰ ساله واقع شده است و حاکم و فرمانروایش در ۲۵ قرن پیش به مردمانش اینچنین گفته است:
«به فهم آب رسیدن و گندم را گرامی داشتن، این آئین من است. پس هر که رونده ای را بیازارد، جهان را آزرده است، او که درختی بیفکند بی اجاق خواهد مرد، او که آب را بیالاید روان خویش را آلوده است»
رفتار کم همتای این خانواده دوستدار محیط زیست و طبیعت برایم بسیار آموزنده بود و از آشنایی با این عزیزان بسیار خرسندم.
محمد درویش گفته است:
۹ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۳۲
آفرین بر این هموطن طبیعت دوست و آفرین بر تو که این اقدام ارزشمند را انعکاس دادی رفیق …
درود.
به محمد درویش عزیز:
ممنون رفیق … این حداقل کاری بود که می توانستم در برابر آن کار بزرگ خانواده فقهی انجام دهم.
سپاس
MK گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۰۰:۰۷
اسمش جینجی بود و واقعا خوشبخت بود که به دست آدم انسانی افتاد! از وقتی داستان این سنجابها رو فهمیدم فکر صدها سنجاب دیگهای که به وحشتناکترین شکل به اسارت گرفته میشن و به بدترین شکل نگهداری میشن و شاید متاسفانه در دردناکترین وضعیتا میمیرن هر روز و هر شب ذهن منو درگیر خودش میکنه. کاش دست به دست هم به داد این موجودات دوست داشتنی و مظلوم برسیم. من شخصا خوشحال میشم اگه بتونم کاری بکنم.
پاسخ:
دقیقن همینطوره … ای کاش بین همه مردم این سرزمین و دیگر موجوداتش آشتی و دوستی واقعی و پایدار برقرار می شد و به حقوق طبیعی همه جانداران احترام گذاشته می شد. اقدام ارزشمند این بانوی هموطن بسیار مؤثرتر از هر نوع آگاهی بخشی در جامعه بود …
درود دوست عزیز
سايه آب گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۰:۲۲
سنجاب کوچولو، کاش بقیه حیوانات در بند هم به تو بپیوندند.
به خانم قربانی:
با آرزوی قشنگ تان همراهیم بانو …
خوارزمی گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۰:۲۴
کاش همه یه همچین شعوری رو نسبت به طبیعت اطراف داشتن!!
به خوارزمی:
هموطنانی چون خانواده عزیز فقهی، امیدها برای دست یابی به آرزویتان را زنده نگه می دارد دوست عزیز …
سپاس
رضا شیرازی گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۰:۳۳
آقای خاکپور عزیز …. بی نهایت سپاسگزارم… به امید آزادی تمام جانداران در بند…. ممنونم…
به شیرازی عزیز:
وظیفه بود دوست عزیز …
درود
شیرین گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۱:۴۳
دوسد گفته چون نیم کردار نیست. بهترین شیوه آموزش به دیگران همین شیوه های عملی است. درود بر شما
پاسخ:
همینطوره … اینگونه اقدامات عملی در ترویج فرهنگ منابع طبیعی و محیط زیست بسیار مؤثر است.
درود
عمو محسن گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۹:۱۱
هر گونه دستکاری در طبیعت و موجودات آن اهریمنی است که در وجود بشر جای گرفته است.
به امید روزی که این اهریمن از وجودتمام آدمیان پاک شود.
به عمو محسن:
با آرزوی تان همراهم دوست عزیز …
زنده باشی محسن جان
Shahrzad گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۱۷
merC az hamegie Dustan va MK merC ke esm sho gofT
هومان خاکپور گفته است:
۱۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۰۶
درود بر بانو شهرزاد فقهی:
اقدام ارزشمند شما قابل تحسین است و این حداقل کاری است که در مقابل تحمل آن همه سختی مسافت(۲۰۰ کیلومتر)، وابستگی و سختی جدا شدن و دل کندن صورت گرفته است. پدر و مادر شما نمونه ای ستودنی از پدران و مادران بزرگ و خردمند این سرزمین هستند.
زنده باشید
H.Amini گفته است:
۱۱ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۱:۴۷
سنجاب باهوش و زیبایی بود. همونطور که طبیعتش همینجوریه..
چقدر خوبه کسایی هنوز هستن که حفظ طبیعت براشون انقد مهمه.بنظر من چیزی که بیشتر از زندانی کردن حیوانات توی زندگی غیر طبیعی انسان به طبیعت صدمه میزنه، از بین بردن خونه ی این حیووناست که بطور وحشتناکی در حال افزایشه، اگه بعنوان مثال موقع مسافرت به شمال یه نگاهی به ساخت و سازهای بیرویه روی بستر رودخونه ها و کوهها بندازین خودتون متوجه میشین که چه خطر بزرگی داره زندگی آینده ی این حیوونا و حتی خود مارو تحدید میکنه.متاسفانه بی تفاوتی نسبت به این قضیه مثل بیماری گریبان همه ی مسوولین مربوطرو ظاهرا گرفته.
منم از اون خانومی که این سنجابو آزاد کرده تشکر میکنم 🙂
پاسخ:
به نکته درستی اشاره کرده اید، تخریب زیستگاه – جنگلهای بلوط – مهمترین تهدید برای حیات سنجاب ایرانی است.
ممنون و موفق باشید دوست عزیز
Shahrzad گفته است:
۱۱ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۰۵
bazam mamnun.shoma be ma lotf darid:)
پاسخ:
زنده باشی بانو …
نويان گفته است:
۱۱ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۲:۱۱
از خانم فقهی کمال تشکر را دارم..امید وارم این الگویی برای آزادی تمام حیوانات و حفظ محیط زیست گردد.
پاسخ:
همراه با دعایتان هستیم …
درود
Ghazaleh گفته است:
۱۲ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۰۱:۲۹
Midunam cheghadr behesh alaghemand boudid va delkandan azash cheghadr sakht boudeh, Omidvaram safaresh bikhatar basheh
mitra گفته است:
۱۲ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۰۷
tabrik migam shahrzadjan.in kare to komake bozorgi dar hefze tabiat va talashe bozorgtary dar rafe vabastegi be har chizi dar biroone khodat bood va in besyar arzeshmand ast.
هومان خاکپور گفته است:
۱۲ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۱:۴۴
به غزاله و میترا:
ممنون از همراهی هایتان هموطنان عزیز …
درود
سروی گفته است:
۱۴ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۲:۲۴
کار شهرزاد عزیز قابل تحسینه و همراهی موثر و مسئولانه ی شما ، قابل تقدیر .
به امید روزی که ما آدم ها هم از اسارت پلیدی هایی که روحمان را احاطه کرده ، نجات پیدا کنیم
ممنون عمو هومان عزیز و زنده باشید و شاد … همیشه
هومان خاکپور گفته است:
۱۴ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۶:۵۶
به سروی:
با آرزو ی تان همراهم. ممنون سروی گرامی …
hojhabr گفته است:
۱۵ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۰:۰۵
in kar kare bozorgie az oon jahat ke darsaye bozorgi daronesh hast
darsayi mese inke :
ma gahi bayad az oon chizai ke dos darim begzariim ta be chizaye bozorgtari beresim
va age be marg ham mesle ghazieye bargashte gingi kocholo be tabiat negah konim yani bargasht be jai ke behesh taalogh dare pazireshesh baramon kheeili rahat tare
merc shahrzad khanom
پاسخ:
ممنون از همراهی تان هژبرخان …
فرشاد جهانبخشی گفته است:
۲۰ مهر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۵۹
با سلام
روح لطیفت قابل ستایش است
پاسخ:
ممنون فرشادجان …
فرزانه گفته است:
۱۸ آذر, ۱۳۸۹ در ساعت ۱۲:۱۳
به امید روزی که ما و تصمیم گیرندگان سرزمین ما مفهوم محیط زیست و لزوم حفاظت همه جانبه از اون رو درک کنیم.
هومان خاکپور گفته است:
۲۰ آذر, ۱۳۸۹ در ساعت ۲۳:۴۶
به فرزانه:
با آرزوی تان همراهم بانو … البته به شرطی که آنقدر دیر نشود که دیگر فرصتی نباشد.
درود بانو
مهدی گفته است:
۱۵ مرداد, ۱۳۹۰ در ساعت ۱۵:۲۹
به نام خدا
با سلام
من یک سنجاب دارم می خواهم آزادش کنم لطفا من را راهنمایی کنید
مهدی- تهران
هومان خاکپور گفته است:
۱۶ مرداد, ۱۳۹۰ در ساعت ۲۳:۵۲
به مهدی:
جنگل های منطقه حفاظت شده هلن در منطقه مشایخ اردل – چهارمحال و بختیاری – یکی از زیستگاه های حفاظت شده سنجاب است …
موفق باشید
ندا گفته است:
۱۹ آبان, ۱۳۹۰ در ساعت ۲۳:۲۶
ما هم سنجاب کوچولویی که داشتیم که واقعا عضوی خانواده مان شده بود …سخت بود اما انقدر دوستش داشتیم به جنگل ها الیمالات شمال سپردیمش تا آزاد زندگی کند گرچه پیش ما هرکز حتی برای دقیقه ای در قفس نبود و خانه و حیاط و حتی کوچه های اطراف خانه را با خیال راحت برای بازی می پیمود اما حق آن موجود دوست داشتنی جنگل بود نه شهر دود آلود ..
خیلی دلمان برایش تنگ شده …اگر جایی سنجابی دیدید به او بگوید به که سنجاب کوچولوی ما ، استیو ، سلام برساند و بگوید تمام این روزها که نبوده حتی یک روز نبوده که جای خالی اش را حس نکنیم ..
هومان خاکپور گفته است:
۲۵ آبان, ۱۳۹۰ در ساعت ۲۰:۰۰
به ندا:
درود بر شما هم وطن عزیز که حقوق حیوانات را بر تمایلات خود ترجیح می دهی …
محسن زارعی قنواتی گفته است:
۲۴ دی, ۱۳۹۰ در ساعت ۰۱:۰۳
سلام تشکر از این کار زیبا-از شما تقاضا دارم من را هم راهنمایی بفرمایید تا سنجابم را آزاد کنم-منتظرم
هومان خاکپور گفته است:
۲۴ دی, ۱۳۹۰ در ساعت ۲۱:۳۷
به محسن زارعی:
من در خدمت هستم دوست عزیز … اگر فکر می کنید می توانم کمک کنم بفرمائید.
امیر حسین گفته است:
۲ دی, ۱۳۹۱ در ساعت ۱۲:۲۷
سلام . من ۲ساله سنجاب دارم . خیلی دوسش دارم . ۲بار بردمش شمال جبگل ۲۰۰۰ ولی نرفت تا در قفسو باز کردم پرید رو درخت ولی اومدم برم دوباره اومد پرید رومو تا ماشین باهام اومد … خیلی بهش وابسته شدم … اببته خوبم بهش میرسم . همه واکسناشو زده ماهی ۴۰-۵۰ تومن فقط غذا میگیرم براش … میترسم باز ولش کنم دیگه نتونه غذا پیدا کنه چون من بهش فندق و پسته کیلویی ۲۰ تومن میدم :دی ( ارزونارو نمیخوره ) و اینکه باز شکار شه … خیلی نازه خیلی
روزبه گفته است:
۱۹ فروردین, ۱۳۹۲ در ساعت ۱۵:۳۵
سلام دوست عزیز. کودکی در خمسایگی بنده این موجود در حال انقراض را در یک قفس بسیار کوچک طوری نگهداری میکرد که سنجاب افسرده شده بود. من با هزار خواهش و تمنا با قیمت نسبتا بالایی از وی خریداری کردم تا سنجاب را به دامن طبیعت برگردانم. محل زندگی بنده زنجان است. نزدیکترین زیستگاه این موجود به بنده کجاست. ممنون میشوم اگر در این باره بنده را راهنمایی فرمایید.
ارزو گفته است:
۴ خرداد, ۱۳۹۳ در ساعت ۱۰:۲۱
سلام باشکلی که این سنجاب داره شبیه سنجاب خودمه که تو شمال ولش کردن مرسیییییییییییییییییی دلم خیلی براش تنگ شده
هومان خاکپور گفته است:
۱۴ خرداد, ۱۳۹۳ در ساعت ۱۹:۴۳
به آرزو:
من فقط کمک کردم تا این سنجاب در زیسنگاه مناسبی رهاسازی شود.
یاسمین سلیمی گفته است:
۱۸ آبان, ۱۳۹۳ در ساعت ۱۳:۱۰
سلام من یه سنجاب دارم خیلی دوسش دارم ۷ ماهشه مثل بچم میمونه بیشتر وقتا بیرون قفسه خیلی دلم میخواد آزادش کنم ولی میترسم اتفاقی براش بیفته آخه خیلی کوچیکه خیلی حساسه وقتی بیرون میبرمش اصلا پاهاشو رو زمین خاکی نمیزاره بدش میاد چون همیشه زیرش نرمه میترسم نتونه دوام بیاره. .
هومان خاکپور گفته است:
۲۰ آبان, ۱۳۹۳ در ساعت ۲۱:۳۸
یاسمین سلیمی گرامی
ضمن احترام به علاقمندی و پایبندی اخلاقی شما به وابستگیتان نسبت به این سنجاب، همانطور که آگاهی دارید محل اصلی زندگی این سنجاب در طبیعت است و نگهداری طولانی مدت آن شرایط را برای بازگرداندن آن به زیستگاه اصلیاش سختتر میکند بنابراین به نظر میرسد بهتر آن است که قبل از آنکه خیلی دیر شود تلاش کنیم تا آن حیوان دوستداشتنی شرایط رهاسازی در طبیعت را پیدا کند.