بایگانی “بیانیه ها”

هشدار مردم چهارمحال و بختیاری به رئیس جمهوری درباره انتقال آب ونک

شنبه, ۱۴ بهمن, ۱۳۹۶

کشاورزان، باغداران و مالکان روستاهای چهارمحال و بختیاری نسبت به موافقت عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با طرح انتقال آب سولگان به رفسنجان واکنش نشان دادند.

به گزارش خبرنگار مهر؛ کشاورزان، باغداران و مالکان روستاهای منطقه چهارمحال و بختیاری در نامه سرگشاده‌ای به رئیس جمهوری که نسخه‌ای از آن در اختیار خبرنگار مهر قرار گرفته، به موافقت عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با طرح انتقال آب سولگان به رفسنجان واکنش نشان دادند.

طرح انتقال آب سولگان چهارمحال و بختیاری به دشتهای رفسنجان نزدیک به ۲ دهه است که توسط شرکت عمران رفسنجان پیگیری می‌شود و همواره با مخالفت‌های عمومی منطقه رو به رو شده است. در محدوده ساخت این سد ۱۱ هزار هکتار زمین خشک و بدون آب وجود دارد که به بهانه احداث همین سد و طرح انتقال اجازه برداشت به کشاورزان داده نشده است و نرخ بیکاری و مهاجرت اجباری جوانان روستاهای منطقه به شدت بالا رفته است.

از سوی دیگر خشکسالی‌های پی‌درپی سال‌های اخیر باعث کاهش شدید آورد رودخانه شده به طوریکه حجم آب موجود در رودخانه نسبت به مطالعات دهه هفتاد که طرح انتقال هم بر مبنای آن ارقام بنا نهاده شده است، به کمتر از نصف تقلیل یافته و بخشهایی از اراضی زراعی و باغات منطقه خشک شده‌اند.

نویسندگان این نامه خطاب به رئیس جمهوری نوشته‌اند: متأسفانه خبردار شده‌ایم آقای عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست که خود یکی از رابطان و مشاوران شرکت عمران رفسنجان برای هموارسازی اجرای طرح انتقال آب بوده و از سال ۱۳۸۱ چندین بار به روستاهای ما آمده و برای جلب رضایت مردم چانه‌زنی می کرده‌اند، حال که خود در دولت تدبیر و امید به منصب ریاست سازمان حفاظت محیط زیست کشور رسیده‌اند برخلاف شعارهای محیط زیستی دولت و ملاحظات زیست محیطی با اجرای این طرح انتقال آب موافقت کرده و سبب بروز نارضایتی‌های اجتماعی در منطقه شده است.

کشاورزان و باغ‌داران منطقه در ادامه نامه خود نوشته‌اند: با عنایت به هدف این طرح که توسعه باغات پسته رفسنجان است و علناً با رویکردهای مورد تأکید حضرت عالی مبنی بر مخالفت با هرگونه طرح انتقال آب برای توسعه کشاورزی در تعارض است از حضرت عالی استدعا داریم دستور لغو مجوزهای صادره از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو را داشته تا قبل از آن‌که فرصتها از دست برود از بروز نارضایتی‌ها و تنش های اجتماعی در منطقه جلوگیری شود و خدا نکرده شاهد بروز غائله‌های ناخوشایند و فاجعه باری که زیبنده نظام جمهوری اسلامی نیست نباشیم.

نویسندگان این نامه در پایان تصریح کرده‌اند: ضمن هم صدا شدن با مردم و نمایندگان خوزستان و اعلام موضع قاطع مخالفت با اجرای این طرح، خواستار احقاق حقوق زیستی رودخانه‌ها، تالاب‌ها و حق‌آبه‌های اهالی منطقه و همچنین جوامع محلی پایین‌دست اطراف رودخانه کارون هستیم.

رونوشتی از این نامه به دفتر مقام معظم رهبری، ریاست محترم قوه قضائیه، ریاست محترم مجلس شورای اسلامی، سازمان بازرسی کل کشور، مجمع نمایندگان استان چهارمحال و بختیاری، مجمع نمایندگان استان خوزستان، استاندار چهارمحال و بختیاری و مدیرکل اطلاعات استان چهارمحال و بختیاری ارسال شده است.

اعتراض ده‌ها تشکل محیط زیستی به آغاز پروژه انتقال آب بدون مجوز قانونی ونک – رفسنجان

جمعه, ۲۸ اسفند, ۱۳۹۴

«دولت محیط زیستی» جلوی انتقال آب غیرقانونی به رفسنجان را بگیرد

     شرکت عمران رفسنجان بدون اخذ موافقت‌ها و مجوزهای لازم، با تجهیز کارگاه ساخت سد برای انتقال آب از چهارمحال و بختیاری به رفسنجان اقدام کرده و اعتراض فعالان زیست محیطی کشور را برانگیخته است.

رفسنجان1

    خبرگزاری مهر، گروه جامعه – مسعود بُربُر: شرکت عمران رفسنجان با نادیده گرفتن قوانین و بدون انجام مراحل ارزیابی زیست‌محیطی و اخذ موافقت‌ها و مجوزهای لازم، وارد شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری شده و با شروع تجهیز کارگاه احداث سد، درصدد است سالانه میزان ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از رودخانه ونک و سرشاخه‌های کارون به دشت رفسنجان انتقال دهد.

     ده‌ها تشکل زیست محیطی از سراسر کشور در نامه‌ای به رئیس جمهوری که رونوشت آن برای وزیر نیرو و رئیس سازمان محیط زیست هم ارسال شده اعتراض خود به این موضوع اعلام کرده‌اند. این فعالان معتقدند خشک‌سالی‌های پی‌درپی سال‌های اخیر، سدسازی‌های بی‌رویه و پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی، آورد این رودخانه را به‌شدت کاهش داده و پساب‌های کشاورزی و صنعتی و خانگی، تنها رودخانه‌ی قابل کشتیرانی در ایران را به فاضلابی بزرگ تبدیل کرده است.

«محیط زیست» شعار انتخاباتی دولت یازدهم بود

     یک کارشناس منابع طبیعی در این باره به خبرنگار مهر می‌گوید: بدون شک یکی از شاخص‌های مردم و به خصوص فعالان و دغدغه‌مندان محیط‌زیست در یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری، شعارها و برنامه‌های محیط‌زیستی انتخاباتی آقای روحانی در این دوره ریاست جمهوری بود.

     هومان خاکپور با یادآوری اینکه حسن روحانی دولت خود را دولتی محیط‌زیستی نامیده بود تصریح می‌کند: شوربختانه اتفاقاتی که در حوزه محیط‌زیست به خصوص در حوزه سدسازی و پروژه‌های انتقال آب از سرشاخه‌های کارون بزرگ و دیار زاگرس در حال رخ دادن است ما را سخت نگران کرده است.

     این فعال محیط زیست با بیان اینکه «هنوز سایه سیاه و نگران‌کننده پروژه‌های انتقال آب گلاب و بهشت‌آباد و سبزکوه و … بر سر طبیعت و منابع آبی فاجعه‌بار این دیار گسترده است» هشدار می‌دهد: ناباورانه خبرهای نگران‌کننده‌تری از کلید خوردن پروژه انتقال آب دیگری برای نجات بخشی دشت رفسنجان به گوش می‌رسد.

ظرفیت سدها بیش از آورد کارون است

     در نامه‌ای که امضای شبکه‌تشکل‌های‌محیط‌زیستی‌ ۱۲ استان پای آن به چشم می‌خورد در این باره آمده است: در روزهای اخیر شاهد آغاز تجهیز کارگاه انتقال آب بین حوضه‌ای دیگری از سرشاخه‌های کارون در چهارمحال و بختیاری هستیم. سد و انتقال آب از رودخانه ونک در چهارمحال و بختیاری به دشت رفسنجان، پروژه‌ای غیرکارشناسی و فاقد مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی است که برخلاف رویکردها و دیدگاه‌های کارشناسانه و دوراندیشانه دولت تدبیر و امید، قرار است سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب را منتقل کرده و شتاب روند نابودی کارون بزرگ را شدت بخشد.

     نویسندگان این نامه درباره وضعیت کنونی رودخانه کارون توضیح داده‌اند: در حال حاضر ظرفیت ذخیره و نگهداری سدهای موجود بر روی کارون برابر ۱۴ میلیارد مترمکعب است که در شرایط نرمال می‌توانند بیش از تمامی آورد رودخانه را ذخیره کنند. در شرایط خشک‌سالی حاضر، میانگین آب ذخیره‌شده در این سدها حدود ۱۱ میلیارد مترمکعب است که تولید برق آن‌ها به‌شدت کاهش پیداکرده است و تلخ‌تر آنکه در چنین شرایطی، آب جریان داشته در رودخانه به کمتر از یک‌سوم حق‌آبه زیستی (دبی پایه) آن کاهش پیدا کرده است.

     به گفته این فعالان اگر سدها و پروژه‌های انتقال آب در دست اجرا مانند خرسان ۳ و بهشت‌آباد و حدود ۲۰ سد مطالعه شده را هم به این سیاهه اضافه کنیم، ابعاد فاجعه‌بار نابودی کامل کارون عیان‌تر خواهد شد.

دولت، پروژه غیرقانونی را متوقف کند

     پروژه سد و انتقال آب ونک نه برای تأمین آب شرب، بلکه صرفاً با توجیه تعادل بخشی دشت رفسنجان و به کام بخش کشاورزی و با سرمایه‌گذاری شرکت عمران رفسنجان کلید خورده است. نویسندگان این نامه معتقدند که این پروژه در صورت اجرایی شدن، نه‌تنها منجر به خسارت‌های زیست‌محیطی گسترده در حوضه آبخیز کارون بزرگ خواهد شد بلکه سبب بروز نارضایتی‌های اجتماعی، ناامیدی فعالان و دوستداران محیط‌زیست و کاهش اعتماد اهالی کارون بزرگ به‌عنوان سرمایه‌های اجتماعی به شعارها و برنامه‌های دولت یازدهم خواهد شد.

     فعالان محیط زیست در نامه خود به روحانی از او خواسته‌اند اجرای این پروژه انتقال آب در سرشاخه‌های کارون را به لحاظ خسارت‌های زیست‌محیطی و اجتماعی ناشی از اجرای آن و غیرقانونی بودن آن به لحاظ نداشتن مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی، متوقف کند.

     اکنون باید دید دولتی که در انتخابات ریاست جمهوری گذشته با شعار محیط زیست بر سر کار آمد و اکنون فهرستی از ۱۰۴۱ سد غیرمرزی روی درگاه اینترنتی وزارت نیرو پیش چشم بازدیدکنندگان گذاشته است، وقعی به اثرات مخرب این پروژه غیرقانونی بر چندین استان کشور خواهد نهاد یا حال و روز کارون بزرگ که از سرشاخه‌های زردکوه بختیاری و دنا سرچشمه گرفته و نخستین خاستگاه‌ تمدن بشری را در دیار خوزستان به وجود آورده است، از این نیز اندوهناک‌تر و تلخ‌تر خواهد شد.

قدردانی دست‌اندرکاران دولتی و غیردولتی حوزه محیط زیست چهارمحال و بختیاری از ابتکار

سه شنبه, ۱۳ مرداد, ۱۳۹۴

     دیار چهارمحال و بختیاری در ششمین روز از مردادماه ۱۳۹۴ میزبان معصومه ابتکار معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور بود تا در سفری یک‌روزه با حال و روز محیط زیست بام ایران بیشتر آشنا شود. شبکه تشکل‌های محیط‌زیستی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری در اقدامی قابل تحسین به همراه اداره کل حفاظت محیط زیست استان اقدام به انتشار بیانیه قدردانی از سفر مردمی محیط‌زیستی معاون رئیس جمهور کردند که مشروح این بیانیه با خوانندگان فرهیخته تارنمای طبیعت بختیاری به اشتراک گذاشته می‌شود:

قدردانی سفر ابتکار

بنام خدا

سرکار خانم دکتر معصومه ابتکار
معاون محترم رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور

خداوند بزرگ را شاکر هستیم و بر خود فرض می‌دانیم تا مراتب قدردانی خود را از سفر ۶ مرداد ۱۳۹۴ سرکار‌عالی به استان چهارمحال و بختیاری و حضور در جمع دست‌اندرکاران دولتی و نمایندگان سازمان‌های غیردولتی حوزه محیط‌زیست و منابع طبیعی بام ایران ابراز ‌داریم.

بی‌گمان حضور سرکار‌عالی و همچنین همراهی مسئولانه استاندار متعهدمان در برنامه‌های آن‌روز حکایت از دیدن و ارج‌گذاری بر تلاش‌ها و زحمات دلسوزان و عاشقان طبیعت و محیط‌زیست این دیار از ایران‌زمین داشته تا در سایه این همدلی‌ها و حمایت‌ها، دست‌اندرکاران دولتی و غیردولتی حوزه محیط‌زیست امیدوارتر و شجاع‌تر از گذشته از اندوخته‌های طبیعی این استان صیانت کرده و بر توسعه پایدار که در آن حقوق محیط‌زیست رعایت شود، تأکید کنند.

گفتنی است مردم دیار چهارمحال و بختیاری در طول تاریخ نشان داده‌اند تمامیت آب‌وخاک ایران‌زمین برای‌شان مقدس است و اثبات کرده‌اند هر زمان که نیاز بوده است از بذل مال و جان خودشان دریغ نکرده‌اند و همواره با کمترین چشم‌داشتی برای سربلندی ایران خون‌ها داده‌اند. تنها انتظارشان از مسئولان و مقامات دولتی و حکومتی درک فرهنگ و دیده شدن‌شان بوده است.

اینکه شما به‌عنوان بانوی محیط‌زیست جهان و معاون رئیس‌جمهور این‌چنین خارج از عرف تشریفات معمول در جمع‌شان شرکت می‌کنید و صمیمانه به درد و دل‌های‌شان گوش می‌دهید حکایت از این حقیقت امیدبخش دارد که محیط‌زیست و طبیعت زیبای این استان برای‌تان ارزش دارد.

چنین است که حضور بدون تشریفات و ارزشمند شما و همراهی مسئولانه استاندار فهیم‌مان به استان چهارمحال و بختیاری ارج نهاده و به نمایندگی از دست‌اندرکاران دولتی و غیردولتی و دلسوزان و دوستداران محیط‌زیست استان، با تنظیم و امضای این نامه سرگشاده مراتب سپاس و قدردانی خود را حضورتان اعلام می‌داریم.

                       شهرام احمدی                                                                                      لیلا اخلاصی
              مدیرکل حفاظت محیط‌زیست                                                   مدیرعامل شبکه تشکل‌های محیط‌زیستی
              استان چهارمحال و بختیاری                                                               استان چهارمحال و بختیاری

 

 

بیانیه پایانی نخستین نشست ملی هم‌اندیشی تالابی

یکشنبه, ۱۱ مرداد, ۱۳۹۴

     گفتگوی نگارنده با خبرگزاری مهر در زمینه بیانیه پایانی نخستین نشست ملی هم‌اندیشی تالابی که در مورخ ۳۱ تیرماه و ۱ مردادماه ۱۳۹۴ در محل مرکز آموزش منابع طبیعی جوانشیر کرج برگزار گردید را می‌توانید در زیر بخوانید:

نشست هم اندیشی

     خبرگزاری مهر: سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی با اشاره به ضرورت تعیین، تصویب واجرای حد،حریم، بستر وحق‌آبه تالاب ها گفت:الحاق تالاب‌های شناسایی‌شده برای ثبت در کنوانسیون رامسردراولویت باشد.

     هومان خاکپور در گفتگو با خبر نگار مهر با اشاره به نخستین نشست ملی هم‌اندیشی تالابی با عنوان «اثرات خشک‌سالی بر تالاب‌ها و مقابله با بیابان‌زایی»، که چندی پیش با حضور بیش از ۶۰ نفر به‌نمایندگی از ۴۴ تشکل غیردولتی و باهدف هم‌افزایی سازمان‌های غیردولتی فعال در حوزه تالاب، برگزار شد گفت: این نشست میثاقی دوباره برای یاردآوری این نکته بود که نجات اکوسیستم‌های بی‌نظیر تالابی در گرو عزم ملی، همسویی گروه‌های ذی‌حق و ذینفع، حفظ و احیاء تمامیت اکولوژیکی تالاب‌ها و پایبندی به اصول و مقررات سازگار با محیط‌زیست در سطوح محلی، ملی و بین‌المللی است.

     وی با بیان اینکه به‌موجب میثاق‌های جهانی متعهد به بهره‌ برداری خردمندانه از تالاب‌ها هستیم اظهار داشت: در این راستا حفظ تمامیت زیست بومی تالاب‌ها ضروری است.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی اولویت قرار گرفتن موضوع پایداری تالاب‌ها و محیط‌زیست در برنامه‌های توسعه و سیاست‌گذاری‌های کلان و جلوگیری از پیشبرد سیاست‌های نادرست و بخشی‌نگر در مدیریت ناصحیح منابع آبی در کشور را از مهمترین مواردی که در این هم اندیشی مطرح شد، دانست.

     خاکپور تصریح کرد: تنفیذ بند‌‌‌‌ ج ماد‌‌‌‌ه ۱۹۳ قانون برنامه پنجم توسعه کشور که هرگونه بهره‌برد‌‌‌‌اری صنعتی و معد‌‌‌‌نی جد‌‌‌‌ید‌‌‌‌ از تالاب‌های د‌‌‌‌اخلی را مطلقاً ممنوع اعلام کرد‌‌‌‌ه به‌جای لایحه حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب‌های کشور که د‌‌‌‌ر ارد‌‌‌‌یبهشت ۱۳۹۴ به تصویب هیأت‌وزیران رسید‌‌‌‌ه و در حال حاضر تقدیم مجلس شورای اسلامی شده که د‌‌‌ر ماد‌‌‌‌ه ۱ آن؛ بهره‌برد‌‌‌‌اری و انجام عملیات عمرانی، معد‌‌‌‌نی، صنعتی و کشاورزی د‌‌‌‌ر بستر تالاب‌ها به‌شرط رعایت ضوابط پاید‌‌‌‌اری تالاب‌ها مجاز د‌‌‌‌انسته شد‌‌‌‌ه است از دیگر خواسته های فعالان این حوزه است.

     وی اصلاح رویکرد توسعه کشور به‌ویژه در بخش تأمین آب و همچنین توسعه کشاورزی پایدار و جلوگیری از توسعه لجام‌گسیخته (احداث سدهای بزرگ، توسعه صنایع نفت و گاز، جاده و…) را از دیگر الزامات برای تالاب های کشور عنوان کرد.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی تأکید کرد: پایبندی به اصول و مصوبات کنوانسیون‌های بین‌المللی به ویژه کنوانسیون رامسر در حفظ، احیاء و بهره‌برداری خردمندانه از تالاب‌های کشور و سرعت بخشیدن به الحاق تالاب‌های شناسایی‌شده در جای‌جای کشور برای ثبت در کنوانسیون رامسر باید در اولویت باشد.

     خاکپور یادآور شد: اهتمام ویژه دولت به‌خصوص سازمان حفاظت محیط‌زیست به تعیین مدیریت اجرایی و کادر مرکز منطقه‌ای کنوانسیون رامسر و حمایت و پشتیبانی مادی و معنوی از این مرکز به‌عنوان آبروی کشور در مناسبات بین‌المللی تالابی جهان و همچنین فعال‌سازی ساختمان مرکز در شهر رامسر از دیگر اولویت های مدیریت تالاب ها است.

     به گفته وی، تمام تالاب‌های کشور (با اولویت تالاب‌های دارای ارزش جهانی) باید تا پایان برنامه ششم توسعه، دارای حد حریم و بستر شوند و حق‌آبه آن‌ها تعیین، تصویب و به اجرا برسد.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی تهیه و تدوین برنامه سیپا CEPA برنامه ملی کنوانسیون رامسر (ارتباطات، توسعه ظرفیت، آموزش، مشارکت و افزایش آگاهی)، با مشارکت مؤثر تمام گروه‌های ذینفع و ذی‌حق بخصوص سمن‌ها و جوامع محلی پیرامون تالاب‌ها در سطوح محلی، منطقه‌ای و ملی ضروری دانست.

     خاکپور تصریح کرد: در دسترس بودن اطلاعات مرتبط با تالاب‌ها جهت استفاده تمام اقشار جامعه، به‌ویژه سازمان‌های مردم‌نهاد تالابی‌ (دبیرخانه‌ها و شبکه‌های مرتبط با این سازمان‌ها) الزامی است.

     وی افزود: به رسمیت شناختن دبیرخانه هم‌اندیشی سازمان‌های مردم‌نهاد تالابی کشور از سوی دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط کشور و همچنین ایجاد زمینه حضور مستمر و تأثیرگذار نماینده دبیرخانه در تمامی رویدادهای تالابی کشور از دیگر خواسته های مطرح شده در این نشست بود.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی یاآور شد: تعامل، همسویی و همکاری تمام گروه‌های ذی‌حق و ذینفع در تصمیم سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری‌های ملی مرتبط و همچنین در فرایند تدوین، اجرا و پایش و ارزیابی فعالیت‌های مرتبط با حفاظت، بهره‌برداری پایدار و احیای تالاب‌ها باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.

     خاکپور اظهار داشت: بایستی برای کاهش و حل مشکلات اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از تخریب تالاب‌ها در یک فرایند مشارکت‌مدار با نقش‌آفرینی گروه‌های ذی‌حق و ذینفع اعم از (جوامع بومی و محلی، سازمان‌های مردم‌نهاد، سازمان‌های دولتی، دانشگاهیان، مؤسسات تحقیقاتی و…)؛ تلاش شود.

     وی با اشاره به ضرورت جلوگیری از ورود هرگونه‌ی غیربومی گیاهی و جانوری به تالاب‌ها و آب‌بندهای کشور بدون ارزیابی و قرنطینه کامل تأکید کرد: اجرای مدیریت زیست بومی در حوضه‌های آبی و بکار گیری سازوکار لازم و کافی در راستای کنترل و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبی سطحی و زیرزمینی ضروری است.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی گفت: سازمان‌های مردم‌نهاد تالابی ضمن اعلام آمادگی برای هرگونه مشارکت و همکاری در زمینه‌های فوق‌الذکر، حفاظت از طبیعت و محیط‌زیست را وظیفه‌ای همگانی می دانند و بر همین اساس انتظار حمایت و پشتیبانی سازمان‌های دولتی برای دستیابی به اهداف مشترک را دارند چرا که حفظ، احیا و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های تالابی در گرو مشارکت و واگذاری تصدی‌گری‌ها به گروه‌های غیردولتی بخصوص جوامع بومی و محلی پیرامون تالاب‌ها است.

قدردانی تشکل‌های محیط‌زیستی کشور از بیانات رهبری

چهارشنبه, ۱۹ فروردین, ۱۳۹۴

     در ۱۷ اسفند ۱۳۹۳ شاهد یکی از بهترین رویدادهای محیط‌زیستی بودیم که امیدهای زیادی را برای فعالان و دست‌اندرکاران حوزه منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور در سال ۱۳۹۴ به‌بار آورد. شنیدن آن سخنان دقیق و دلگرم‌کننده از عالی‌ترین مقام کشور – مقام معظم رهبری – نقطه عطفی در فعالیت‌های تشکل‌های محیط‌زیستی خواهد بود که به درستی از آن به عنوان بهترین عیدانه برای محیط‌زیست کشور یاد می‌شود. از همین‌رو شبکه تشکل‌های محیط‌زیستی سراسر کشور در بیانیه‌ای از رهنمودهای مقام معظم رهبری در نشست تاریخی محیط‌زیستی با فعالان و دست‌اندرکاران حوزه منابع طبیعی و محیط‌زیست در هفدهم اسفند ۹۳ قدردانی کردند. متن این بیانیه که در خبرگزاری مهر منتشر گردیده است، در اینجا با شما خوانندگان گرامی به اشتراک گذاشته می‌شود:

دیدار 17 اسفند 1393

بسم ‌الله الرحمن الرحیم

محضر مبارک رهبر معظم انقلاب اسلامی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظله‌العالی

     با حمد و سپاس به درگاه الهی و اهدا سلام و تحیات، فرصت را مغتنم شمرده، مراتب تشکر خود را از بیانات حضرت‌عالی در جمع دست‌اندرکاران دولتی و نمایندگان سازمان‌های غیردولتی حوزه منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور ابراز می‌داریم. بی‌گمان سخنان حضرت‌عالی در هفدهم اسفندماه ۱۳۹۳ امیدها را در دل متخصصان، دلسوزان و عاشقان طبیعت و محیط‌زیست ایران زنده کرد که به‌موجب آن، در سایه هدایت و حمایت حضرت‌عالی، امیدوارتر و شجاع‌تر از گذشته از توسعه پایدار که در آن حقوق محیط‌زیست رعایت شود، دفاع خواهیم کرد. درحالی‌که مشکلات محیط‌زیست از هر سو ما را در برگرفته‌اند، این سخنان زنگ خطر و هشداری بود برای همه مسئولان و پس‌ازآن تک‌تک مردم این سرزمین تا در شمار کسانی نباشند که بر شاخه نشسته و بن می‌برند. حال که سخنان حکیمانه و نقدهای منصفانه حضرت‌عالی بر مدیریت محیط زیستی کشور، امید بیشتری در دل‌های ما شعله‌ور ساخته است، اجازه می‌خواهیم تا مختصری از آنچه را سال‌ها گفته‌ایم و پاسخی درخور نشنیده‌ایم و درنتیجه عاقبت آن شده است که محیط‌زیست در مرز بحران قرار گیرد و حضرت‌عالی لب به‌نقد بگشایید، با شما بازگوییم تا شاید توجه بیشتری برانگیزد و تأکیدات و اوامر حضرت‌عالی چاره‌ساز شود؛

بی‌توجهی به ارزیابی محیط زیستی پروژه‌های عمرانی

     سالیان زیادی است که ارزیابی محیط زیستی پروژه‌های عمرانی در این کشور صورت می‌گیرد. به‌ظاهر برای هر سد، جاده، کارخانه یا تأسیسات دیگری ارزیابی محیط زیستی انجام می‌شود؛ اما مسأله این است که یا خود مجری این ارزیابی را انجام می‌دهد که درنهایت به دنبال تأیید پروژه است، یا گروه‌هایی غیرمستقل و تحت‌فشار با هزینه مجری انجام می‌دهند که نتیجه آن نیز مشخص است. ارزیابی‌ها زمانی منشأ اثر خواهند شد که نه توسط کارفرمای پروژه‌ها انجام گیرند و نه ارزیاب‌ها تحت‌فشار باشند. به‌علاوه انتشار گزارش‌های ارزیابی در دنیای اینترنتی شده امروزی، راهی به‌سوی پاسخ‌گو کردن کارفرماها و مجریان پروژه‌هاست، اما کماکان ارزیابی‌ها با مخفی‌کاری صورت می‌گیرند و منشأ اثر نمی‌شوند.

ذهنیت «حفظ محیط‌زیست» یا «توسعه اقتصادی»

     نگران‌کننده‌ترین ذهنیت در میان مسئولان یک کشور این است که تصور شود محیط‌زیست و توسعه با یکدیگر سازگار نیستند. صریح این‌که بر این باور باشند که کارخانه و درخت، تأمین آب و جنگل، کشاورزی و مرتع، سکونت شهری و فضای طبیعی در کنار یکدیگر نمی‌توانند قرار بگیرند. در چنین رویکردی؛ هر هشدار محیط زیستی به ضدیت با توسعه تعبیر شود و منتقدان به هزار و یک اتهام برنجند و دلسوزان محیط‌زیست نیز از قدرت سازمانی و اختیارات حقوقی برای متوقف کردن یا اصلاح پروژه‌های ناسازگار با محیط‌زیست برخوردار نباشند.

محیط‌زیست و مطامع سیاسی

     دردآور است اما جز با حضرت‌عالی که دغدغه محیط را چنین آشکار بیان داشته‌اید با چه کسی بگوییم که محیط‌زیست قربانی طرح‌های برخی مسئولان سیاسی می‌شود تا پروژه‌های ماهیتاً سیاسی و رأی‌آور خود را اجرا کنند؟! با چه کسی بگوییم که بار عمده وعده‌هایی که ثمرات سیاسی برای گروه‌ها و افراد دارد بر پشت نحیف محیط‌زیست ایران بار می‌شود؟! با که بگوییم که سدهای بی‌آب و جاده‌های غیراصولی و تأسیساتی که گاها” در میان جنگل‌های چندمیلیون ساله ساخته می‌شوند؟! کارخانه‌های فولادی که بد جایابی شده‌اند و بر منابع آبی فشار می‌آورند و طرح‌های گردشگری ناپایداری که برای فرونشاندن عطش سیاسی گروه‌ها و افراد طراحی و اجرا می‌شوند؟

توسعه ناپایدار و نامتوازن کشاورزی

     ناباورانه کشور دچار تأکید نامتوازن و ناپایدار بر کشاورزی است. حیرت‌آور آن‌که در همه سالیان گذشته آنچه بیش از هر چیز مدنظر قرارگرفته و در آمارها بیان‌شده، آمار افزایش تولید بخش کشاورزی است؛ اما مسئولان نگفته‌اند که این افزایش، به مدد بهبود فنّاوری کشاورزی، کارآمدتر کردن زنجیره تولید تا مصرف محصولات کشاورزی، تقویت نیروی انسانی شاغل در بخش کشاورزی و ارتقای دانش در این بخش صورت گرفته است یا به مدد تأمین و مصرف آب بیشتر در سرزمینی کم‌باران و زیر کشت بردن اراضی بیشتر؟! بی‌گمان اگر در دو دهه گذشته، هرسال اندکی به بهره‌وری آبیاری و برداشت محصول افزوده‌شده بود، چالش بزرگ آب به تعبیر حضرت‌عالی برای کشور ایجاد نمی‌شد و فرسایش خاک – که شوربختانه رتبه اول جهان را در آن کسب کرده‌ایم – سبب پیدایش بخشی از بحران ریزگردها نمی‌شد.

اصرار بر روش‌های نادرست گذشته

     اگر در سال‌های گذشته سیاست‌های کلی نظام در زمینه‌های اقتصادی، منابع آب و تأکید قانون اساسی بر حفظ محیط‌زیست به‌درستی رعایت شده بود، امروز قصه غمبار محیط‌زیست بر زبان حضرت‌عالی جاری نمی‌شد؛ اما ظاهرا” دستگاه اداری و اقتصادی کشور هنوز بر تکرار همان روش‌های نادرست گذشته تأکید دارد. درحالی‌که وزیر محترم نیرو سدسازی در حوضه دریاچه ارومیه و بارگذاری بیش‌ازاندازه بر منابع آب این حوضه برای گسترش کشاورزی را اشتباهی آشکار می‌خوانند، هنوز مطالعه و ساخت چندین سد دیگر در این حوضه ادامه دارد. درحالی‌که جایابی نادرست و آمایش نادرست‌تر صنایع فولاد در کشور آشکارشده و زاینده‌رود از فشار فراتر از ظرفیت اکولوژیک آن به‌زانو درآمده است، توسعه صنایع و کشاورزی در حوضه‌های بحرانی کشور ادامه دارد. درحالی‌که به‌واسطه تغییرات آب و هوایی، ناکارآمدی نگهداشت آب در سطح آشکارشده و چالش بزرگ سدهای خالی نمایان شده است، هنوز به جای رفتن به سوی فعالیت‌های کم‌هزینه و پایدار آبخیزداری و آبخوان‌داری، برساخت سدهای بیشتر تأکید می‌شود و درحالی‌که کشاورزی کم‌بهره و آب‌بر سبب بحران سفره‌های زیرزمینی و خلق ریزگردها شده است، کماکان بر توسعه کمی و گسترش اراضی کشاورزی به هر قیمتی تأکید می‌شود.

جابه‌جایی اولویت‌ها

     حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، درد محیط‌زیست نظیر درد بسیاری از عرصه‌های دیگر کشور، جابه‌جایی اولویت‌هاست. اگر عمده آب کشور در زمینه کشاورزی مصرف می‌شود پس چرا مسئولان به‌جای ارتقای بهره‌وری مصرف آب و تولید محصول در کشاورزی، عمده بودجه‌ها و منابع را صرف تأمین آب برای همین کشاورزی آب‌بر و کم‌بهره می‌کنند؟! اگر مشکل آلودگی هوای کلان‌شهرها ناشی از حمل‌ونقل اتومبیل‌های شخصی است پس چرا شهرداران به‌عوض توسعه مترو – پایدارترین راه‌حل شناخته‌شده برای حمل‌ونقل شهری کلان‌شهرها – منابع را صرف توسعه بزرگراه‌ها و دوطبقه کردن آن‌ها می‌کنند که اگر این راه‌حل بود تهران در بیست سال گذشته باید مشکلاتش حل می‌شد؟ شمار این‌گونه جابه‌جایی اولویت‌ها از شماره بیرون است و تا زمانی که منابع کشور صرف اموری می‌شود که نسبتی با علل بحران‌های محیط‌زیست ندارند، دردی درمان نخواهد شد.

     حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب؛ آنچه گفته شد مختصری است از دردهایی که در دل‌های دوستداران محیط‌زیست انباشته‌شده است. سخنان حکیمانه شما نور امیدی بر این دل‌های دردمند تاباند. چالش محیط‌زیست در ایران به‌اندازه‌ای بزرگ است که جز با تأکید و حمایت حضرت‌عالی چشم‌انداز بهبود وضعیت روشن نیست. لذا بار دیگر از توجه حضرت‌عالی به موضوع محیط‌زیست تشکر می‌کنیم و امیدواریم تا در سایه حمایت و نظارت حضرت‌عالی چالش بزرگ محیط‌زیست در مسیر درست مدیریت‌شده و آینده روشن‌تری پیش روی مردم، نظام جمهوری اسلامی و نسل‌های آینده قرار گیرد.

شبکه‌های محیط‌زیستی استان‌های کشور

شبکه‌های محیط‌زیستی استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، ایلام، بوشهر، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، زنجان، کردستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مرکزی وهمدان

نامه منتسب به شوراها در حمایت از احداث سد خرسان ۳، فریبکارانه و سوءاستفاده از صداقت آن‌هاست

دوشنبه, ۲۷ بهمن, ۱۳۹۳

     سد خرسان (۳) یکی از سدهای در حال احداث بر روی سرشاخه‌های کارون بزرگ است که اخیراً با اعتراضات گسترده سازمان‌های غیردولتی و فعالان محیط زیستی در سراسر کشور قرارگرفته است. متأسفانه گروهی از منفعت‌بران سدسازی این بار در قالب تشکل مدنی و مدافعان سینه‌چاک توسعه مناطق محروم در اقدامی غیرقانونی و غیراخلاقی با فریبکاری و سوء‌استفاده از صداقت تعدادی از اعضای شوراهای اسلامی و دهیاران روستاهای استان چهارمحال و بختیاری، اقدام به تنظیم نامه‌ای کرده و در آن نامه ضمن افراطی خواندن مخالفت‌های سازمان‌های غیردولتی و فعالان محیط زیستی نسبت به ساخت سد خرسان ۳؛ خواستار حمایت مسئولان ارشد منطقه و کشور از احداث این سد شده‌اند.

     از همین‌رو؛ تعدادی از تشکل‌های محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری نسبت به تنظیم فریبکارانه این نامه و انتشار آن در خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (مورخ ۲۱ دی ۱۳۹۳) اعتراض کرده و با افشای این فریبکاری خواستار انتشار این نامه روشنگرانه در همان خبرگزاری شده‌اند. متن کامل این جوابیه که در اختیار خبرگزاری ایرنا قرارگرفته و بخش‌های از آن در مورخ ۲۷ بهمن‌ ۱۳۹۳ در درگاه مجازی آن خبرگزاری منتشرشده است، در زیر با شما خوانندگان فرهیخته طبیعت بختیاری به اشتراک گذاشته می‌شود:

خبرگزاری ایرناا

به نام هستی‌بخش

خبرگزاری محترم جمهوری اسلامی ایران در استان چهارمحال و بختیاری

با سلام و احترام

به آگاهی می‌رساند؛ در تاریخ ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۳ نامه‌ای با عنوان ” توسعه چهارمحال و بختیاری فدای شعار حمایت از محیط‌زیست نشود” که منتصب به “تعدادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها و اعضای شوراهای استان چهارمحال و بختیاری” بود، بر روی درگاه مجازی آن خبرگزاری منتشر شد است. با توجه به اینکه در این نامه سازمان‌های غیردولتی و فعالان محیط زیستی مورد خطاب قرارگرفته‌اند انتظار می‌رود برابر قوانین مربوطه، جوابیه زیر در پاسخ به آن نامه منتشر شود؛

ماجرا ازاین‌قرار است که؛ بر بنیاد ده‌ها مستندات علمی و ملاحظات کارشناسی در حوزه‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و میراث طبیعی، تعدادی از سازمان‌های غیردولتی محیط زیستی استان به همراه ده‌ها سازمان‌ غیردولتی از سراسر کشور نسبت به روند نگران‌کننده سدسازی و ساخت بدون مجوزهای قانونی سد خرسان ۳ بر روی سرشاخه‌های کارون بزرگ اعتراض کرده و از رییس‌جمهور درخواست کردند تا سدسازان را مجبور به تن‌دادن به قانون و ملاحظات علمی کرده و از هدر رفت ثروت‌های ملی و نابودی سرمایه‌های طبیعی این سرزمین جلوگیری کنند.

گروهی از منفعت‌بران سدسازی در کشور و استان برای مقابله و کم‌اثر کردن این درخواست علمی و کارشناسی سازمان‌های غیردولتی محیط زیستی، با فریبکاری و اغفال تعدادی از دهیاران و شوراهای روستاهای منطقه، اقدام به تهیه نامه منتشرشده در آن خبرگزاری کرده و با نشر توهین و افترا در آن نامه، باعث تشویش اذهان عمومی خصوصاً برخی مقامات ارشد استان نسبت به تشکل‌های محیط زیستی شده‌اند!

متأسفانه این گروه با فریبکاری و استفاده غیرقانونی از عناوین دولتی، از صداقت برخی دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی روستاهای منطقه سوء‌استفاده کرده و به بهانه اخذ موافقت آ۶نان برای انجام فعالیت‌های عمرانی دولتی در روستاها، کاغذهای سفید را مهر و امضاء گرفته و ضمیمه نامه خود کرده‌اند! و حیرت‌آورتر اینکه لیست کارکنان و کارگران شاغل در سد کارون ۴ و خرسان ۳ را تحت عنوان “فارغ‌التحصیلان دانشگاهی” ضمیمه این نامه کرده‌اند! گفتنی‌است مستندات این بررسی‌ها موجود بوده و به پیوست همین نامه تقدیم می‌گردد.

از همین‌رو؛ تشکل‌های محیط زیستی استان ضمن محفوظ داشتن حق پیگیری‌های قضایی نسبت به تنظیم‌کنندگان این نامه، برابر قانون از آن خبرگزاری محترم تقاضا دارند به‌منظور تنویر افکار عمومی و مقابله با این‌گونه فریبکاری‌ها و آگاهی‌رسانی به دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی نسبت با انتشار این جوابیه اقدام فرمایند.

جمعی از سازمان‌های غیردولتی محیط‌زیستی استان چهارمحال و بختیاری:

انجمن محیط زیستی تسنیم چهارمحال و بختیاری، انجمن دوستداران طبیعت شهرستان بروجن، تشکل زیست‌محیطی وحدت سبز و تشکل زیست‌محیطی حافظان طبیعت شهرکرد

نامه سرگشاده سد خرسان ۳ روی میز رییس‌جمهور

دوشنبه, ۸ دی, ۱۳۹۳

     جمعی از سازمان‌های غیردولتی محیط زیستی کشور در نامه سرگشاده‌ای خطاب به رییس‌جمهور روحانی خواستار توقف ساخت غیرقانونی و فاقد مجوز سد خرسان ۳ بر روی یکه از مهم‌ترین سرشاخه‌های کارون بزرگ در استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه شده‌اند. خرسان ۳ یکی از سه سد زنجیره‌ای و پلکانی هدف‌گذاری شده بر روی رودخانه خرسان است که اضافه بر نابودی بیش از ۲۴۰۰ هکتار از جنگل‌های بلوط و بوته‌زارهای زاگرس که بخشی از منطقه حفاظت‌شده دنا را هم شامل می‌شود، حیات کارون را نیز به مخاطره می‌اندازد. رونوشت این نامه به معصومه ابتکار معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور برای «تقدیر از پافشاری بر اجرای قانون و انجام ارزیابی و عدم صدور مجوز» و همچنین به حمید چیت‌چیان وزیر نیرو برای «استحضار و دستور توقف ساخت غیرقانونی این سد» داده‌شده است.

     متن کامل این نامه که به امضای بیش از ۵۰ سازمان غیردولتی محیط زیستی از سراسر کشور رسیده است، در زیر با شما خوانندگان گرامی طبیعت بختیاری به اشتراک گذاشته می‌شود:

به نام هستی‌بخش

سرور ارجمند جناب آقای دکتر حسن روحانی؛ رییس‌جمهور محبوب
با سلام و احترام
      کارون بزرگ به‌عنوان تنها رودخانه‌ی قابل کشتیرانی در ایران، از سرشاخه‌های زردکوه بختیاری و دنا سرچشمه می‌گیرد و پس از پیوستنِ رودخانه دز با عبور از کهن زادبوم‌های دیار خوزستان که نخستین خاستگاه‌های تمدن بشری بودند درنهایت به خلیج‌فارس ملحق می‌شود. کارونی که به باور بسیاری تاریخ‌شناسان بیگانه و خودی، جلگه‌هایش گهواره تمدن جهان هستند و آوازهای مردم بختیاری و لر و خوزی و عرب در لابه‌لای موج‌های خروشانش سُر می‌خورند و مردمانش مدافعان خط نخست ایران‌زمین بودند و هستند، این روزها حال خوشی ندارد.

     آقای رییس‌جمهور؛ سد خرسان (۳) یکی از ۲۵ سد در پرونده سرشاخه‌های کارون در زاگرس است که تنها به بهانه تولید ۲۷۵ مگاوات برق بدون اخذ مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و اقتصادی اجتماعی، عملیات اجرایی آن بر روی رودخانه خرسان در استان چهارمحال و بختیاری آغازشده و با نادیده گرفتن قوانین و ملاحظات علمی و محیط‌زیستی اضافه بر گسترش خسارت‌های زیست‌محیطی و هدر رفت سرمایه‌ها، قانون‌گریزی را در جامعه ترویج می‌کند. این سد بیش از ۲۴۰۰ هکتار از جنگل‌ها و بوته‌زارهای منطقه زاگرس را زیرآب برده و هزاران ذخیره نادر جنگلی از گونه‌های بلوط ایرانی، بنه و بادام وحشی را در خط مرزی منطقه حفاظت‌شده دنا نابود می‌کند.

     اگر از بعد اقتصادی به احداث این سد نگاه کنیم و بر بنیاد معیار تحلیل سود و زیان، آن را ارزیابی کنیم به‌خوبی مشهود است که؛ در محاسبات ارزش‌گذاری اقتصادی این سد، تنها به ارزش حال و مستقیم منابع و اراضی بسنده شده است درصورتی‌که ارزش‌های زیستگاهی، خدمات زیستی جنگل‌ها و پوشش گیاهی، حفاظت خاک، ترسیب کربن و محاسبه ارزش تغییر نرخ تولید در پایین‌دست سد نادیده گرفته‌شده است؛ این درحالی‌است که اگر خدمات زیستی منطقه، ارزش‌گذاری و هزینه جایگزینی این خدمات هم محاسبه شود این هزینه‌ها بسیار فراتر از هزینه تملک و احداث سد و سازه‌های آن بوده و احداث این سد فاقد توجیه اقتصادی و زیست‌محیطی خواهد بود.

     آقای رییس‌جمهور؛ با احداث سد خرسان تعداد ۲۴ آبادی با بیش از ۸۰۰ خانوار به زیرآب رفته و بیش از ۱۰۰۰ معیشت در حوزه زراعت و باغداری، دامداری، پرورش زنبورعسل و آبزی‌پروری از بین خواهد رفت. صرفه‌نظر از هویت‌های فرهنگی، تعداد ۲۶ اثر تاریخی باستانی و طبیعی متأثر از احداث این سد خواهند شد که آتشگاه به‌عنوان طولانی‌ترین آبشار کشور یکی از این آثار ارزشمند و مزیت‌های منحصربه‌فرد طبیعی اقتصادی منطقه است. هزینه جابه‌جایی و اسکان مجدد این خانوارها و هزینه‌های جایگزینی این فرصت‌های شغلی بسیار بالاتر از هزینه‌هایی است که بابت تملک آن‌ها پرداخت می‌شود ولی متأسفانه توجه صرف به تملک و خرید مستقیم اراضی، معضلات اجتماعی زیادی را هم برای مردم روستاهای جابه‌جاشونده و هم برای جوامع محلی و شهری پذیرنده ایجاد خواهد کرد.

     آقای رییس‌جمهور؛ از نگاه تخصصی و مدیریت خردمندانه منابع آبی کشور هم، احداث این سد فاقد توجیه فنی، اقتصادی و توسعه پایدار است؛ میانگین آورد سالانه رودخانه کارون به کمتر از ۱۴ میلیارد مترمکعب و در شرایط حداقلی حاضر، به کمتر از ۹ میلیارد مترمکعب رسیده است. در حال حاضر ظرفیت ذخیره و نگهداری تعداد ۵ سد موجود و احداث‌شده بر روی کارون برابر ۱۴ میلیارد مترمکعب است که در شرایط نرمال و رعایت حق‌آبه زیستی رودخانه با دبی پایه ۲۲۰ مترمکعب بر ثانیه در اهواز می‌توانند حتی بیش از تمامی آورد رودخانه را ذخیره و انرژی برق‌آبی تولید کنند و دیگر نیازی به احداث سدهای جدید نیست.

     گفتنی است؛ در شرایط خشک‌سالی حاضر، میانگین آب ذخیره‌شده در سدهای موجود حدود ۱۱ میلیارد مترمکعب است که تولید برق آن‌ها به‌شدت کاهش پیداکرده است. میزان آب رهاشده در رودخانه کارون – تحت عنوان حق‌آبه زیستی – در شهر اهواز در شرایط خشک‌سالی شدید به کمتر از ۶۰ مترمکعب بر ثانیه نیز رسیده است که اضافه بر آلودگی شدید و کیفیت بسیار پایین، قادر به حفظ تعادل جریان اکوسیستمی در دهانه خلیج‌فارس و جلوگیری از ورود آب‌شور به داخل اروندرود و بهمن‌شیر نبوده و متأسفانه با برگشت آب‌شور، یک‌میلیون نفر نخل در منطقه را به نابودی کشانده و به شکل نگران‌کننده‌ای روند نفوذ آب‌شور به لایه‌های زیرزمینی را شدت بخشیده است.

     ازاین‌رو؛ ما سازمان‌های غیردولتی محیط‌زیستی کشور ضمن قدردانی از رویکرد دولت تدبیر و امید در حوزه محیط‌زیست و مدیریت خردمندانه منابع آبی، از حضرت‌عالی درخواست داریم به لحاظ خسارت‌های زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از اجرای این سد و غیرقانونی بودن آن به لحاظ نداشتن مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی و اقتصادی، دستور فرمایید ساخت این سد متوقف گردیده و به‌جای هدر رفت سرمایه‌های کشور، با بهره‌گیری هوشمندانه از دیگر ظرفیت‌های طبیعی موجود در منطقه، تولید انرژی‌های بادی در اولویت قرار گیرند.

رونوشت:

۱- سرکار خانم دکتر معصومه ابتکار معاون محترم رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور برای تقدیر از پافشاری بر اجرای قانون و انجام ارزیابی و عدم صدور مجوز
۲- جناب آقای مهندس حمید چیت‌چیان وزیر محترم نیرو برای استحضار و دستور توقف ساخت غیرقانونی این سد

با تقدیم احترام مجدد؛
سازمان‌های غیردولتی محیط‌زیستی کشور

دبیرخانه گروه هم‌اندیشی تالابی کشور، انجمن محیط‌زیستی تسنیم چهارمحال و بختیاری، تشکل زیست‌محیطی وحدت سبز چهارمحال و بختیاری، انجمن دوستداران طبیعت بروجن، تشکل زیست‌محیطی حافظان طبیعت شهرکرد، مؤسسه سبز کاران بالان، انجمن صنفی مهندسان صنعت آب خوزستان، انجمن ارزیابی محیط‌زیست ایران، انجمن حیات ایران، انجمن جوانان حافظ زمین (دامون)، انجمن پایشگران حامی محیط‌زیست (پاما)، انجمن حمایت از حیوانات، انجمن دنیای سالم، انجمن حامیان سیاره‌ی سبز، انجمن حامیان طبیعت چرو (جوانه) روانسر، انجمن دوستداران طبیعت فریدون‌شهر، انجمن زیست‌بان، انجمن ژین و ژینگه زاگرس، انجمن سبز چیا مریوان، انجمن طرفدارن توسعه انزلی، انجمن کوهنوردان ایران، انجمن همیاران زیست سبز، انجمن هیلو جنبش علفزار کرمانشاه، انجمن یاران سبز ژینگه کرمانشاه، انجمن یوزپلنگ ایرانی، بنیاد حرمت حیات، بنیاد درخت و کودک، تشکل زیست‌محیطی کاریزه سنندج، جامعه همیاران منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی، جمعیت حفظ و احیاء محیط کوهستان (پراو)، جمعیت دیده‌بان میانکاله، دیده‌بان حقوق حیوانات، دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران، شبکه محیط‌زیستی استان کرمانشاه، کانون سبز فارس، گروه کوهنوردان گیاهخوار ایران، گروه بچه‌های آب، مرکز توسعه سازمان‌های غیردولتی محیط‌زیستی ایران، موسسه توسعه پایدار و محیط‌زیست، مؤسسه ۱۳ فروردین کازرون، مؤسسه حلقه سبز زمین، مؤسسه طلوع سبز، مؤسسه فرهنگی و اجتماعی و زیست‌محیطی کیمیای سبز، کانون طبیعت گردی سیروان، انجمن نسیم سراب اناهیتا کنگاور، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست اصفهان، جمعیت حمایت از منابع طبیعی و محیط زیست (پیام سبز)، انجمن حافظان محیط زیست بادرود، جمعیت دوستداران طبیعت نجف‌آباد.

روی عکس کلیک کنید تا بزرگتر ببینیدروی عکس کلیک کنید تا بزرگتر ببینیددر همین رابطه:

– روزنامه قانون: دفن آبشـار آتشگاه در آب

ماهی تیلاپیا روی میز رئیس جمهور/هشدار نسبت به ورود یک گونه مهاجم

سه شنبه, ۱۱ آذر, ۱۳۹۳

     دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی کشور با صدور نامه از رییس جمهور خواسته است تا شخصا” در ماجرای ورود ماهی تیلاپیا وارد شده و اجازه ندهند این گونه مهاجم و خطرناک تنوع زیستی سرزمین مادری را با تهدیدهای جدی مواجه کند. به عنوان سخنگوی دبیرخانه در گفتگویی با خبرگزاری مهر شرکت کرده‌ام که شرح کامل آن‌را می‌توانید در زیر بخوانید:

ماهی

    خبرگزاری مهر: سازمان شیلات در حالی بر ورود ماهی تیلاپیا اصرار می کند که فعالان و مسئولان محیط زیست این گونه را تهدیدی جدی برای اکوسیستم های آبی می دانند و از مسئولان می خواهند که از ورود آن جلوگیری کنند. با وجود تجربه‌های تلخ و ناموفق و مخالفت‌های جدی متخصصان حوزه‌های شیلات و ماهی شناسی، فعالان محیط زیست و حتی سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به ورود گونه‌های مهاجم و غیربومی که متأسفانه در سال‌های گذشته آسیب های جدی و غیرقابل درمانی را بر محیط‌زیست آبی و دریایی کشور وارد کرده‌، ناباورانه سازمان شیلات کشور بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی و حتی اقتصادی و اجتماعی اصرار بر واردکردن ماهی مهاجم تیلاپیا به اکوسیستم‌های آبی و دریایی کشور دارد.

     این در حالی است که از سوی مجامع بین‌المللی نیز نسبت به تأثیر تخریبی ماهی تیلاپیا بر طبیعت هشدار داده‌شده است. این ماهی که دوره بلوغ جنسی و تکثیر بسیار کوتاهی دارد، سرعت افزایش جمعیتش بسیار بالا است (در هر دوره ۲۷۰۰ تخم و تخم‌ریزی هر دو ماه یک‌بار)، توانایی تحمل سخت‌ترین شرایط محیطی مانند اکسیژن بسیار پایین، طیف وسیع شوری و حرارت را داشته و همه‌چیزخوار است. از سوی دیگر این ماهی از قدرت بالایی در انتقال به منابع آبی طبیعی، سدها و سازه‌های آبی را داشته و با سرعت غیر قابل تصوری می‌تواند تنوع زیستی آبی کشور را با خطرهای جدی مواجه کند.

     سخنگوی دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی کشور در این باره به خبرنگار مهر می گوید: قدرت بالای گسترش در تمامی آب‌های شیرین تا شور، کاهش کیفیت آب‌های پشت مخازن سدها براثر مرگ دسته جمعی این ماهی‌ها به علت کم‌آبی یا تغییرات شدید دمایی از دیگر تهدیدات این ماهی برای اکوسیستم های آبی است.

     هومان خاکپور، ایجاد بیماری برای سایر گونه‌های آبزی و تأثیر در نرخ جمعیت آن‌ها را از دیگر تبعات اکولوژیکی ورود این‌گونه مهاجم به اکوسیستم‌های آبی و دریایی کشور بر می شمرد. به اعتقاد او، فارغ از تبعات اکولوژیکی، ورود ماهی تیلاپیا با تأثیر بر تولید و تکثیر آبزیان بومی و تولید گوشت نامطلوب (نسبت نامطلوب امگا ۶ به امگا ۳) که در آغاز با هزینه کمتری بدست می‌آید در طولانی مدت تبعات اقتصادی و اجتماعی به علت ازدست رفتن مشاغل و معیشت‌های بومی در بسیاری از مناطق کشور را به همراه خواهد داشت.

     آنطور که خاکپور می گوید: دبیرخانه گروه هم‌اندیشی سازمان‌های غیردولتی تالابی کشور تصمیم به نوشتن نامه‌ای برای رییس جمهور جهت درخواست برای جلوگیری از ورود غیر کار شناسانه این گونه ماهی گرفت. حالا با توجه به خطراتی که ورود ماهی تیلاپیا برای اکوسیستم آبی و گونه های بومی به همراه خواهد داشت از یک سو و از سوی دیگر تبعات اقتصادی و اجتماعی ورود این گونه و همچنین بر اساس رویکرد مثبت دولت در حوزه محیط زیست، انتظار می رود پیش از آنکه دیر شود از ورود غیرکارشناسی و زیان‌بار این ماهی غیر بومی به کشور جلوگیری شود.

کلیک کنید تا نامه را بزرگتر ببینید

در همین رابطه:

– پورتال سازمان حفاظت محیط زیست کشور: تهدیدی جدی برای اکوسیستم های آبی/اینبار تکثیر و پرورش گونه آبزی تیلاپیا

– خبرگزاری مهر: واکنش معاون حجتی به ماجرای ماهی تیلاپیا/ به روحانی نامه می‌نویسیم

نامه دلواپسان زاینده‌رود, امروز به رییس‌جمهور!

جمعه, ۲۴ مرداد, ۱۳۹۳

     این بار نامه سرگشاده مدیران ارشد ادواری اصفهان خطاب به رییس‌جمهور نوشته‌شده است. نامه اول خطاب به آقای جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور بود که در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۹۳ در درگاه مجازی پایگاه خبری تحلیلی انتخاب منتشر شد و این دومین نامه‌ی معروف به نامه ۱۷۲ مدیر ارشد فعلی و سابق اصفهان، در تاریخ ۲۱ مرداد ۹۳ در پایگاه خبری تحلیلی رویش منتشر شد است.

       امضاء کنندگان این نامه که به وزرا و مدیران ارشد اصفهانی و همچنین مسئولان تصمیم‌گیر ادواری اصفهان معروف هستند، برخلاف نامه اول که به‌ظاهر دغدغه‌مند حوزه محیط‌زیست بودند، امروز بیشتر دلواپس ناهنجاری‌های اجتماعی و معیشتی ناشی از بحران آب در اصفهان هستند و از حیث توطئه‌های سیاسی و اجتماعی در منطقه، رییس دولت تدبیر و امید را هشدار داده‌اند! جالب آنکه این هشدار به‌ظاهر خیرخواهانه از سوی هر دو گروه سیاسی چپ و راست اصفهان به جناب روحانی داده‌شده است که در ادبیات سیاسی کشور ما هم به نوع خود حائز اهمیت است!

      جالب است بیش از ۳۰ سال در ۱۰ دولت گذشته همین مقامات و مسئولان دیروز در دیار زاینده‌رود، بدون دلواپسی و بیم از تبعات فاجعه‌بار توسعه ناپایدار مدیریت کردند و ذخایر محیط‌زیست آن دیار را بدون دلواپسی بر باد دادند و کمترین توجه‌ای به هشدارهای کارشناسان و متخصصان این حوزه نکردند و هرگز از گسترش بی‌رویه اراضی زراعی و حفر پرشمار چاه‌های مجاز و غیرمجاز کشاورزی و توسعه نامتوازن صنایع پر آب‌بر در این منطقه کم آب دلواپس نشدند! اما امروز نگران بحران آب و تنش‌های اجتماعی ناشی از عملکرد مدیران و مقامات دولت یازدهم در حوزه آب و محیط‌زیست هستند!

      به نظر می‌رسد این مدیران دیروز و دلواپسان امروز یک واقعیت را فراموش کرده‌اند که دیگر دوران سکوت در برابر ذبح ملاحظات محیط زیستی در پای توسعه ناپایدار در کشور به پایان رسیده است و مطالبات محیط زیستی در چنان سطحی از خواسته‌های عمومی قرارگرفته است که دیگر هیچ دولتی نمی‌تواند بی‌مهابا بر بنیاد نفوذ افراد حقیقی و حقوقی، اصول اولیه توسعه پایدار را نادیده بگیرد و حقوق زیستی منطقه‌ای را قربانی زیاده‌خواهی‌های برخی مناطق برخوردار کند.

      کمبود آب شرب برای توجیه پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای هم بهانه‌های نخ‌نما شده و عوام‌فریبانه هستند که متأسفانه امروزه اضافه بر اندوخته‌های طبیعی چهارمحال و بختیاری، منطقه فریدون‌شهر را هم درخطر نابودی قرار داده است. گفتنی است اضافه بر پروژه‌های انتقال آب در چهارمحال و بختیاری، طرح‌های انتقال حدود یک میلیارد مترمکعب آب از سرشاخه‌های رودخانه دز در مرز فریدون‌شهر در دست اجرا است که از طریق سد و تونل پشندگان، سد و تونل گوکان، سد یلان و انتقال آب چغیورت(آبشار پونه زار) و بازهم به بهانه تأمین آب شرب و بانام “ترنم حیات” به سمت اصفهان در حال پیگیری هستند.

      اصل ماجرا این است که سوء مدیریت‌ها و تصمیم‌گیری‌های نا به‌جا و مغایر با ظرفیت‌های بوم‌شناختی برای توسعه کشاورزی و صنعت پر آب‌بر چنان بلایی را بر سر دیار زاینده‌رود و گاوخونی آورده است که اگر با همین رویه تمامی آب‌های سرشاخه‌های کارون در چهارمحال و بختیاری را هم به دشت‌های کشاورزی و صنایع غول‌پیکر اصفهان انتقال دهیم بازهم حق آب‌های به زاینده‌رود و گاوخونی نخواهد رسید.

      باور کنید مشکل زاینده‌رود و گاوخونی و کمبود آب شرب در اصفهان برداشت ۵ درصدی مردمان چهارمحال و بختیاری از بالادست زاینده‌رود نیست که امضاکنندگان این نامه تلاش می‌کنند تا خودشان را از تمامی تقصیرها دور نگه‌دارند، بلکه در حقیقت تصمیمات و برنامه‌های توسعه‌ای ۳ دهه گذشته در زمینه‌های صنعتی، کشاورزی و سیاست‌های اشتغال‌زایی و مهاجرپذیری است که بدون آینده‌نگری، توسعه‌ای ناپایدار و نامتناسب و چنین سرنوشت نگران‌کننده‌ای را برای نصف جهان ایران‌زمین تدارک دیده‌اند. استقرار کارخانه‌های صنعتی پر آب‌بر، توسعه کانال‌های خاکی انحراف آب و گسترش بی‌رویه اراضی کشاورزی، برنج‌کاری‌ها و عدم برنامه‌ریزی مناسب برای همسوسازی الگوی مناسب کشت در منطقه، اتخاذ تصمیمات مهاجرپذیری و توسعه بی‌رویه شهرها و شهرک‌ها، پیش‌فروش و تخصیص غیر کارشناسی آب به استان‌های فلات مرکزی و به‌طورکلی چیدمان و طراحی نادرست توسعه در اصفهان را هدف بگیریم.

      و اما حرف آخر اینکه بهتر است به‌جای بیان چنین دلواپسی‌های اجتماعی و سیاسی و قرار گرفتن در فضای توهمی توطئه و سیاست فرار به جلو و دور نگه‌داشتن خود از سوء مدیریت‌های گذشته، جسورانه و خردمندانه تیغ جراحی را برداشته و باتحمل درد، باصداقت با مردم صحبت کرده و برای یک‌بار به اشتباهات مدیریتی ۳ دهه گذشته در طراحی و هدایت توسعه اصفهان اقرار کنیم و تلاش کنیم با جلب اعتماد مردم، سطح مشارکت آنان در ایجاد مشاغل سبز را بالابرده و به‌جای دامن زدن به تنش‌های اجتماعی میان جوامع محلی از سراب در زرد کوه بختیاری تا پایاب در گاوخونی، با همدلی و همراهی مسئولانه همه مقامات و مدیران مؤثر در هر دو منطقه اصفهان و چهارمحال و بختیاری، تلاش شود تا با مدیریت خردمندانه مبتنی بر مزیت‌های نسبی هر منطقه، شرایط ناپایدار و نگران‌کننده فعلی حاکم بر زاینده‌رود تغییر کند و فارغ از بخشی‌نگری و نگاه‌های یک‌جانبه‌نگرانانه، توسعه‌ای متناسب و سازگار با ظرفیت‌های اکولوژیکی همان منطقه از نو تعریف کنیم.

همین و تمام …

این یادداشت در درگاه مجازی خبرگزاری ایسکانیوز هم منتشر شده است.

متن کامل این نامه را می‌توانید در اینجا بخوانید.

نامه سازمان‌های غیر دولتی و فعالان محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری به ابتکار

یکشنبه, ۵ مرداد, ۱۳۹۳

     سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالان محیط زیست چهارمحال و بختیاری به بهانه قدردانی از رویکرد تحسین‌برانگیز اداره کل حفاظت محیط زیست استان در مقابله با پروژه‌های غیرکارشناسی انتقال آب بین حوضه‌ای و سد سازی‌های بی‌رویه در منطقه و همچنین تعامل سازنده با سازمان‌های غیردولتی در ایجاد موج‌های مقابله با شکار و شکارچی‌گری؛ در نامه‌ای سرگشاده از سرکار خانم دکتر ابتکار به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی محیط زیست کشور خواسته‌اند که با حمایت از این رویکرد ارزشمند، تلاش کنند تا این رویه برای همیشه در بدنه این دستگاه حامی طبیعت و زیستمندان نهادینه شود. متن کامل این ماجرا و نامه را که در خبرگزای مهر منتشر شده است را می‌توانید در زیر بخوانید:

نامه به ابتکار

پاسدار مواهب طبیعی و زیستمندان این سرزمین باشید

     سازمان‌های غیر دولتی و فعالان محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری در نامه سرگشاده‌ای به دفاع از عمل‌کرد مدیرکل محیط زیست این استان پرداختند.

     به گزارش خبرگزاری مهر، با اعلام خبر احتمال برکناری دکتر سعید یوسف‌پور از مدیریت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری فعالان محیط زیست و سازمان‌های مردم‌نهاد این استان طی نامه‌ای به رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور درباره عمل‌کرد یوسف‌پور نوشته‌اند که او «با باوری عمیق به ملاحظات محیط‌زیستی، منافع ملی را به منافع منطقه‌ای و شخصی و گروهی ترجیح داده و با جسارتی هوشمندانه بر رعایت ملاحظات محیط زیستی در پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای و سدسازی‌های بی‌رویه در منطقه اصرار داشته و با اقدامات تحسین‌برانگیزش در ایجاد موج مقابله با شکار و شکارچی‌گری، از جایگاه درخوری در میان دوستداران محیط‌زیست منطقه برخوردار شده است.»

     پیشتر نیز خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حوزه محیط زیست از سراسر کشور در نامه سرگشاده‌ای به معصومه ابتکار نسبت به برکناری یوسف‌پور اعلام نارضایتی کرده و این اقدام را بر اثر «فشارهای سیاسی» برای صدور مجوز طرح‌های مخرب محیط زیست عنوان کرده بودند.

     یوسف‌پور طی مدت مدیریت خود طرح‌هایی همچون تونل انتقال آب سبزکوه، سد خرسان ۳ و جابه‌جایی یک روستا به درون مناطق حفاظت شده را امضا نکرد و به نظر می‌رسد این موضوع اکنون او را تا مرز برکناری پیش برده است.

متن نامه سازمان‌های غیر دولتی و فعالان محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری به معصومه ابتکار به شرح زیر است:

سرور ارجمند سرکار خانم دکتر ابتکار
معاون محترم رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور
با سلام و احترام

     یکی از ویژگی‌های قابل‌ستایش دولت تدبیر و امید، تأکید امیدبخش بر لحاظ ملاحظات محیط زیستی در تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای بخش‌های مختلف اجرایی کشور است. ماجرایی که آشکارا در منشور ۱۸ ماده‌ای دولت گنجانده‌شده و در پیام نوروزی عالی‌ترین مقام اجرایی دولت – دکتر حسن روحانی –که برای نخستین‌بار از دیپلماسی محیط زیستی سخن گفته شد و هم‌چنین در اختصاص نخستین مصوبه دولت در روزهای آغازین به دریاچه ارومیه، ایجاد موج محیط زیستی در افکار عمومی جامعه، تعامل رو به رشد با سازمان‌های غیردولتی و همراهی نسبی بدنه دولت در پاسداری از محیط‌زیست، نمودی عینی و عملی پیداکرد.

     بدون شک حمایت سرکارعالی از مدیران استانی همراه دولت تدبیر و امید سبب خواهد شد تا با اعتمادبه‌نفس بالاتری با طبیعت ستیزی مقابله کرده و در تعاملی مسئولانه با فعالان محیط‌زیستی در جلب مشارکت مردم و نهادهای دولتی گام‌های اساسی بردارند.

     گفتنی است؛ دکتر سعید یوسف‌پور – مدیرکل حفاظت محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری – از جمله مدیران تلاشگر و علمی همراه با دولت تدبیر و امید است که با باوری عمیق به ملاحظات محیط‌زیستی، منافع ملی را به منافع منطقه‌ای و شخصی و گروهی ترجیح داده و با جسارتی هوشمندانه بر رعایت ملاحظات محیط زیستی در پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای و سدسازی‌های بی‌رویه در منطقه اصرار داشته و با اقدامات تحسین‌برانگیزش در ایجاد موج مقابله با شکار و شکارچی‌گری، از جایگاه درخوری در میان دوستداران محیط‌زیست منطقه برخوردار شده است.

     یقیناً نظر مساعد سرکارعالی شرایط مطلوب‌تری برای پاسداری از مواهب طبیعی و زیستمندان این منطقه فراهم خواهد کرد. پیشاپیش حسن توجه سرکار عالی را ارج نهاده و بهترین‌ها را برای‌تان آرزو داریم.

سازمان‌های غیر دولتی و فعالان محیط زیستی استان چهارمحال و بختیاری:

هومان خاکپور – دیده‌بان طبیعت بختیاری
انجمن دوستداران طبیعت شهرستان بروجن
انجمن محیط زیستی تسنیم استان چهارمحال و بختیاری
تشکل زیست محیطی حافظان طبیعت شهرکرد
تشکل زیست محیطی آوای حیات زاگرس
تشکل وحدت سبز فرخ شهر

در همین رابطه:

– خبرگزاری مهر: نامه سرگشاده جمعی از روزنامه‌نگاران محیط زیست ایران به ابتکار؛ محیط زیست را قربانی فشارهای سیاسی نکنید!