بایگانی “زباله”

جنگ با طبیعت در روز طبیعت!

جمعه, ۲۸ اسفند, ۱۳۹۴

روز طبیعت

     روزنامه آرمان- زهرا سلیمانی: حفاظت از محیط زیست، در دوره‌ای که ما به مدرسه می‌رفتیم، شاید حتی به گوشمان هم نخورده بود. در آن زمان کسی نگران طبیعت و محیط زیست نبود. همگان بر این باور بودند که هر طور می‌خواهیم و می‌توانیم، از طبیعت بهره‌برداری کنیم. در یک کلام، مصرف بیشتر، رفاه بیشتر را به همراه داشت، در این طرز فکر بحث سهم آیندگان از طبیعت کاملا بی‌معنا تلقی می‌شد. اکنون دیگر شرایط محیط زیست دگرگون شده است. امروزه دیگر همگان دریافته‌اند که استفاده از طبیعت حد و اندازه‌ای دارد و اگر به تعادل دیرپای آن زیان برسد، با آلودگی محیط زیست و کمبود منابع طبیعی رو به‌رو خواهیم بود. سال نو و مسافرت‌های نوروزی فرصت مغتنمی برای توجه به طبیعت و مهربانی با آن محسوب می‌شود تا به این ترتیب بتوان فصل رویش طبیعت را بدون آسیب به آن جشن گرفت. آنچه می‌خوانید نظرات هومان خاکپور، کارشناس محیط زیست، درباره فرهنگ صیانت از محیط زیست و چگونگی ارتقای این مهم در بین افراد جامعه در گفت‌وگو با «آرمان» است.

در ایام نوروز شاهد افزایش سفرها به مناطق طبیعی هستیم، برای پاسداشت طبیعت در این ایام باید چه تمهیداتی اتخاذ کرد؟

     برای اکثر افراد جامعه در طول سال گذران تعطیلات فقط در ایام نوروز و تابستان امکانپذیر است. ایام نوروز فرصت مغتنمی برای افزایش حضور مردم در طبیعت است. هر ساله همزمان با رویش طبیعت و آغاز فصل بهار شاهد افزایش حضور مردم در مناطق جنوبی و مرکزی کشور هستیم. در این ایام حضور مردم در طبیعت فرصتی برای آشتی با طبیعت و انس با این نعمت الهی است. ایام نوروز فرصتی برای ایجاد رابطه مهربانی بین انسان و طبیعت نیز محسوب می‌شود و در این روزها می‌توان شاهد روند توسعه فرهنگ دوستی با طبیعت در بین افراد جامعه بود.

     افزایش علاقه مردم نسبت به طبیعت می‌تواند ارتباط با طبیعت را تقویت کند. در اغلب موارد در ایام نوروز حضور افراد با حجم عظیمی از تخریب‌ها و رها‌سازی زباله‌ها در طبیعت همراه است. در واقع علاوه بر رها‌سازی زباله، شاهد ورود خودرو‌ها در طبیعت، از بین رفتن گیاهان، بوته‌ها و سلب آرامش پرندگان هستیم؛ متاسفانه بروز چنین رفتارهایی از سوی طبیعت گردان کشور از شدت فراوانی برخوردار است. این امر نشان می‌دهد دستگاه‌های متولی و نهادهای فرهنگی آن طور که باید و شاید به انجام تکلیف خود توجه نکرده اند.

     متاسفانه فعالیت‌ها در زمینه ارتقای ارزش‌های فرهنگی در کشور ما با پیشینه غنی فرهنگی آن‌طور که باید و شاید موفق عمل نکرده است. برای مثال از دیرباز مناسبت‌های تاریخی گوناگون همچون چهارشنبه سوری، روز طبیعت و… با عنوان روز دوستی با طبیعت شهرت داشته است، اما هم‌اکنون این روزها به روز جنگ با طبیعت تبدیل شده است. متاسفانه در این روزها میزان تخریب طبیعت شدت می‌یابد.

برای آشتی با طبیعت چه اقدامات فرهنگی‌ای انجام شده است؟

     باید آموزش و فرهنگسازی با موضوع حفاظت از طبیعت را به کودکان خود بیاموزیم. اگر بتوان رابطه افراد با طبیعت را از دوران کودکی یک رابطه منطقی و سازگار تعریف کرد به نسبت این افراد در بزرگسالی نیز زباله‌های خود را در طبیعت رها نمی‌کنند و برای حیات وحش احترام قائل خواهند بود. بی‌شک چنین افرادی با حضورشان در طبیعت فقط ردپایی از خود باقی می‌گذارند و نه زباله‌ها و اقلام مصرفی خود را. در چند سال اخیر نهادهای متولی همچون وزارت آموزش و پرورش، رسانه ملی و دیگر رسانه‌های جمعی در زمینه فرهنگسازی اجتماعی اقدامات موثر فراوانی انجام داده اند.

     برای مثال در سال گذشته شاهد افزایش حساسیت مردم در برخورد با طبیعت بودیم که این امر نشان‌دهنده فرهنگسازی مردم و احساس مسئولیت آنها نسبت به محیط زیست است. امیدواریم هر ساله افزایش عزم ملی و همت شهروندی را در حفاظت و صیانت از محیط زیست شاهد باشیم تا به این ترتیب با حضور در طبیعت فقط ردپایی از حضورمان به جای بماند.

با توجه به اینکه درچند سال اخیر اقدامات فرهنگی فراوانی انجام شده است، اما باز هم شاهد پرتاب زباله از خودرو به طبیعت هستیم. به نظر شما برای نهادینه کردن فرهنگ حفاظت از طبیعت باید چه راهکارهایی ترتیب داد؟

     باید پذیرفت که نسل حاضر با آموزه‌های محیط زیستی تربیت نشده اند. این نسل از زمان کودکی با اولویت‌های محیط زیستی پرورش نیافته‌اند و از چنین نسلی انتظار بروز رفتارهای ضد محیط زیستی می‌رود. وقتی افراد بدون احساس تعلق نسبت به محیط زیست تربیت می‌شوند به جای احساس مسئولیت نسبت به محیط زیست، آن را وابسته به دولت و دیگر دستگاه‌ها می‌دانند؛ افراد با این طرز تفکر به خود اجازه انجام هر گونه رفتاری با طبیعت را می‌دهند.

     وقتی از کودکی نسلی بدون هیچ احساس مسئولیتی نسبت به محیط زیست و طبیعت پرورش می‌یابد در چنین شرایطی بروز رفتارهای ضد محیط زیستی طبیعی است! برای ارتقای فرهنگ محیط زیستی در جامعه باید از کودکی فرزندان را تحت آموزش قرار داد و با به کارگیری این شیوه آموزش می‌توان نسلی مسئول را تربیت کرد. با توجه ویژه به بخش آموزش کودکان در کشور می‌توان به پرورش نسلی مدافع محیط زیست امیدوار بود. با این شیوه آموزش نسل جدید می‌تواند روی اعمال و رفتار بزرگسالان نیز تاثیر‌گذار باشد.

شدت تخریب محیط زیست کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

     در چند سال اخیر با افزایش سفرها و افزایش امکانات رفاهی در جامعه سفرهای نوروزی نیز افزایش یافته است و به نسبت شدت تخریب‌های محیط‌زیستی نیز نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته است. اما فضاهای حساسیت‌زا همچون سازمان‌های مردم نهاد در کشور و تلاش افراد برای حفظ محیط‌زیست را می‌توان جزو نقاط قوت جامعه دانست. گسترش چنین روحیه‌ای در جامعه نیازمند همراهی شهروندان است. با این اقدام شهروندان در کنار دولت و دستگاه‌های ذی ربط می‌توانند ملاحظات محیط زیستی را جزو اولویت‌های خود قرار دهند.

     در چنین شرایطی افراد با حضور در طبیعت نه تنها در پی تخریب نیستند، بلکه با علاقه و حس تعلق نسبت به طبیعت از آن صیانت می‌کنند. باید توجه داشت حفاظت از محیط زیست یک وظیفه همگانی است زیرا سلامتی و نشاط جامعه در گرو محیط زیست سالم و به دور از هر گونه آلایندگی میسر خواهد بود. برای مشارکت هرچه بیشتر لازم است مشارکت مردمی در قالب تشکیل و فعالیت تشکل‌ها و سازمان‌های مردم نهاد شکل بگیرد، زیرا این سازمان‌ها بازوی توانمند جامعه محسوب می‌شوند. در ضمن ترویج فرهنگ حفاظت از منابع طبیعی در بین اقشارمختلف جامعه بهترین حرکت برای پیگیری کارشناسان است.

     در اصل حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی در عصر حاضر که دوران مبارزه با آلودگی‌های زیست محیطی است، یک ضرورت حیاتی محسوب می‌شود و تحقق چنین اقدامی منافع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری را به دنبال دارد که به عنوان عاملی موثر نقش خود را در ایجاد و برقراری توسعه پایدار ایفا می‏کند. بهره‏برداری از منابع طبیعی گرچه آثار منفی دارد و موجب تخریب محیط زیست می‌شود، اما نمی‏توان آن را متوقف کرد، بلکه باید با پذیرش نظام خاصی از مباحث اخلاقی با آن برخورد کرد. به این ترتیب می‏توان تا حد ممکن از وارد کردن آسیب به محیط زیست و جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی موجود در آن جلوگیری کرد.

     حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تعادل بخشیدن به حیات انسان‌ها و دستیابی به توسعه پایدار و سازمان‏یافته موثر است و روند تکامل تمدن بشری را در پی خواهد داشت. برای حفاظت از محیط زیست باید با بسیج عمومی و همکاری بین بخشی بتوان از این سرمایه ملی حفاظت کرد. مردم باید محیط‌های طبیعی و فرهنگی را به عنوان نهاد همبستگی معنوی در اجتماع‌های محلی خود بپذیرند.

گزارش چهارمین برنامه ملی پاک‌سازی مشارکتی جنگل در استان چهارمحال و بختیاری

یکشنبه, ۲۳ شهریور, ۱۳۹۳

IMG_9925

     برنامه ملی پاک‌سازی مشارکتی جنگل برای چهارمین سال متوالی در استان چهارمحال و بختیاری نیز به صورت همزمان با ۱۳ استان کشور برگزار شد و مشارکت‌کنندگان با حضور مسئولانه خود، پارک جنگلی بروجن در بام ایران را از زباله‌های پلاستیکی و آلاینده‌های دیداری پاک‌سازی کردند. در این برنامه زباله‌های رهاشده در این محل گردشگری جمع‌آوری و با همکاری شهرداری بروجن به محل دفن زباله‌ها حمل گردید.

     امسال نیز انجمن محیط‌زیستی تسنیم به‌مانند سه سال گذشته وظیفه هماهنگی و برگزاری این برنامه را در استان چهارمحال و بختیاری بر عهده داشت و به دنبال فراخوان و دعوت این تشکل محیط زیستی؛ برنامه پاک‌سازی از ساعت ۱۰ صبح روز جمعه مورخ ۲۱ شهریور ۱۳۹۳ در پارک جنگلی بروجن که در شمار مکان‌های گردشگری شهرستان بروجن است آغاز شد.

     بیش از ۵۰ نفر از شهروندان بروجن، مسئولان و کارکنان برخی از نهادهای دولتی مانند ادارات حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی، فرمانداری و شهرداری بروجن و همچنین اعضای انجمن محیط زیستی تسنیم و دوستداران طبیعت بروجن مسئولانه و بی‌منت در این برنامه مشارکت داشتند.

‌      گفتنی است حضور شهروندان و اهالی جوامع محلی در چنین برنامه‌های آموزشی ترویجی؛ دانایی‌های محیط‌زیستی و فرهنگ منابع طبیعی در جامعه گسترش خواهد یافت. یقیناً افزایش حساسیت‌ها و رفتارهای مسئولانه در حوزه کاهش مصرف کیسه‌ها و ظروف پلاستیکی که در سال‌های اخیر در شمار دغدغه‌های جدی حوزه محیط‌زیست و سلامت جامعه قرارگرفته است، درگرو چنین برنامه‌های آموزشی مشارکتی است که خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد گسترش این برنامه‌ها و پوشش خبری نسبتاً ” خوب رسانه‌ها از این حرکت‌های مشارکتی هستیم.

    پیام دکتر معصومه ابتکار – معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور – به شرکت‌کنندگان در چهارمین برنامه پاک‌سازی مشارکتی جنگل، به‌مانند سال گذشته مؤثر و تشویق‌کننده بود و قرائت آن‌ در آغاز مراسم، مورد استقبال شرکت‌کنندگان در برنامه قرار گرفت. یادمان باشد که تشویق‌های دلگرم‌کننده مقامات و بزرگان کشوری در حساس‌سازی و افزایش سطح مشارکت جوامع محلی در چنین برنامه‌های عمومی بسیار اثرگذار خواهد بود.

پیام ابتکار

IMG_9924

IMG_0853

IMG_0876

IMG_0885

IMG_0901

IMG_9907

IMG_9900

IMG_9897

در همین رابطه:

– خبرگزاری مهر: برگزاری برنامه مشارکتی پاکسازی جنگلها در چهارمحال و بختیاری

سومین برنامه پاکسازی مشارکتی جنگل در دیار بختیاری با استقبال بیشتری روبرو شد

دوشنبه, ۲۵ شهریور, ۱۳۹۲

92

    به‌همت انجمن محیط زیستی تسنیم و همکاری ستودنی دستگاه منابع طبیعی به‌عنوان متولی اصلی جنگل‌ها، سومین برنامه ملی پاکسازی مشارکتی جنگل، امسال پرشورتر و با حضور گسترده‌تر جوامع محلی ذینفع در جنگل‌های لردگان چهارمحال و بختیاری برگزار شد. افزایش آگاهی‌های عمومی جوامع محلی نسبت به خطرات و تهدیدهای ناشی از رهاسازی زباله‌های پلاستیکی در جنگل‌ها، جلب مشارکت و تلاش برای تغییر باورها و عادت‌های گذشته جوامع محلی در زمینه مسئولیت‌های متقابل آنان و دولت در قبال پاسداری و صیانت از جنگل‌ها در شمار مهمترین رهیافت‌های این برنامه بوده که ضرورت دارد تلاش‌های فرهنگی گسترده‌تری در این زمینه صورت گیرد. هنوز هم برخی از اهالی جنگل‌نشین، جمع‌آوری زباله‌های رها شده در جنگل را وظیفه نهدهای دولتی دانسته و مشارکت در اینگونه برنامه‌ها را در شأن و در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی خود نمی‌دانند!

IMG_4853

‌     بدون شک گسترش چنین برنامه‌های عمومی و غیردولتی که زنان و مردان جوامع شهری و روستایی در کنار هم قرار می‌گیرند، می‌تواند به روند اصلاح باورها و رفتارهای اجتماعی جامعه کمک کرده و تمایل اقشار جامعه برای مشارکت در اینگونه برنامه‌های داوطلبانه را افزایش دهد. فعالیت‌های آموزشی‌ترویجی سازمان‌های مردم‌نهاد و نهادهای دولتی متولی در حوزه‌های فرهنگی‌اجتماعی و محیط زیستی به‌ویژه صدا و سیما که با پرداختن به آموزه‌های محیط زیستی عامه‌مردم را هدف قرار داده باشد، بسیار مؤثر بوده و می‌تواند سطح مشارکت جوامع محلی و شهروندان در حفاظت و پاکسازی جنگل را شتابی چشمگیر و امیدوار کننده بخشد.

     همراهی و مشارکت مقامات ارشد کشوری و منطقه‌ای در این برنامه بسیار تشویق کننده است. پیام دکتر معصومه ابتکار معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به شرکت کنندگان در سومین برنامه پاکسازی مشارکتی جنگل و همچنین بیانیه هماهنگ کننده مقیم سازمان ملل متحد در ایران که در مراسم آغازین این برنامه‌ها قرائت شد در شمار همین همراهی‌های دلگرم کننده مقامات کشوری در راستای حساس‌سازی جوامع محلی و افزایش سطح مشارکت آنها برای حفاظت از جنگل‌ها است.

     گزارش تصویری سومین برنامه پاکسازی مشارکتی جنگل در دیار بختیاری را می‌توانید در وبلاگ انجمن تسنیم ملاحظه کنید.

هر روز یک کیسه پلاستیکی کمتر؛ محیط زیستی سالم‌تر

سه شنبه, ۱۸ تیر, ۱۳۹۲

     در آستانه فرا رسیدن روز ملی بدون نایلکس – ۲۱ تیرماه – و به‌بهانه بحران محیط زیستی ناشی از مصرف بی‌رویه ظروف یکبار مصرف پلاستیکی در جوامع شهری و روستایی که در حال حاضر بخش عمده‌ای از منابع آبی و خاکی کشور را در معرض خطر آلودگی شدید قرار داده است، نگارنده نیز در گفتگویی با خبرگزاری ایرنا به ابعاد مختلف این ماجرای تلخ پرداخته که می‌توانید آن‌را در اینجا بخوانید.

      بدون شک توسعه صنعتی به‌همراه رشد شاخص‌های رفاهی جوامع محلی شهری و روستایی، مصرف بی‌رویه ظروف یکبار مصرف و حدود ۲ برابر سرانه جهانی در کشور، نبود برنامه‌ها و بسته‌های حمایتی دولت از تولید کنندگان ظروف یکبار مصرف غیر پلاستیکی و قابل جذب در طبیعت(سلولوزی)، کم‌توجه‌ای تمامی نهادهای مسئول در حوزه فرهنگ‌سازی و مدیریت پسماندها و نبود زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در زمینه تفکیک و بازیافت پسماندها در شمار مهمترین عواملی هستند که منجر به بروز چنین فاجعه محیط زیستی در کشور شده است.

گزارش خبرگزاری ایرنا

کاهش دبی؛ آلودگی‌های کیفی و دیداری رودخانه‌ها را افزایش داده است!

یکشنبه, ۲۹ اردیبهشت, ۱۳۹۲

     در سال‌های اخیر رها شدن و انباشت زباله‌های صنعتی، خانگی و ساختمانی؛ به‌همراه سدهای بزرگ در شمار مهم‌ترین تهدیدهای حیات رودخانه‌ها و تمامی زیستمندان این رگ‌های حیاتی زمین قرار گرفته‌اند. عدم رعایت حق‌آبه محیط‌ زیستی رودخانه‌ها در سدسازی‌ها و طرح‌های بزرگ انتقال آب بین حوضه‌ای، روند آلودگی‌های کیفی و دیداری ناشی از رها شدن و انباشت زباله‌ها در حاشیه و بستر رودخانه‌ها را به شدت افزایش داده است.

     در همین باره و هم‌زمان با روز ملی حمایت از رودخانه‌ها – ۲۹ اردیبهشت – مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر انجام داده‌ام که می‌توانید آن‌را در اینجا بخوانید.

آلودگی‌های کیفی و دیداری رودخانه‌ها

بام ایران هم به برنامه های پاک سازی مشارکتی جنگل پیوست

یکشنبه, ۱۲ شهریور, ۱۳۹۱

قرار است دومین برنامه پاک ­سازی مشارکتی جنگل در پاسداشت دهه تنوع زیستی ملل متحد؛ روز جمعه ۲۴ شهریور­ماه سال جاری به همت تشکل­ های غیر­دولتی محیط زیستی، دستگاه­ های دولتی مرتبط و جوامع محلی ذینفع، به صورت هم­زمان و نمادین در تعدادی از استان­ های جنگلی کشور برگزار ­شود.

هدف از اجرای این برنامه نمادین؛ جمع آوری و‌ بسته ­بندی و انتقال زباله ­های رها شده در عرصه­ های جنگلی است. شوربختانه رها­سازی زباله در عرصه ­های جنگلی به عنوان یکی از ظرفیت های گردشگری ارزشمند طبیعی؛ علاوه بر آلودگی ­های دیداری و بهداشتی، باعث اختلال در زادآوری طبیعی جنگل ­ها و تهدید جمعیت گونه ­های جانوری آن زیست­ بوم­ ها می­ شود.

برگزاری نخستین آیین­ های این مناسبت جهانی به شهریور­ماه سال گذشته برمی­ گردد که در پاسداشت سال جهانی جنگل‌ها­(سال ۲۰۱۱) و دهه تنوع­ زیستی ملل متحد، در استان­ های کرمانشاه، گیلان، مازندران، گلستان و اصفهان برگزار شد.

آیین­ های این روز در دومین سال به صورت هماهنگ در استان­ های چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه، گلستان، گیلان، مازندران و فارس برگزار خواهد شد که به­ ترتیب سازمان­ های مردم­ نهاد محیط زیستی تسنیم، هیلو، خانه جوان فرید روستای کفش­ گیری، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست گیلان، موسسه توسعه پایدار هرمد و خانه فرهنگ بوم­ گردان پارس؛ مسئولیت هماهنگی­ های لازم در استان­ های خود را بر عهده دارند. موسسه توسعه پایدار هرمد نیز به عنوان دبیرخانه برنامه پاک­ سازی جنگل­ های کشور، وظیفه هماهنگی­ های کشوری این برنامه را برعهده دارد.

انتظار می ­رود تمامی سازمان­ های مردم­ نهاد محیط زیستی، دوستداران طبیعت، فعالان محیط زیستی، دستگاه ­های دولتی مرتبط و رسانه های استانی و کشوری سزاوارانه در برگزاری آیین­ های این روز در استان های هدف مشارکت فعال داشته باشند.

 انجمن محیط­ زیستی تسنیم بروجن نیز در نظر دارد به عنوان هماهنگ کننده این برنامه در استان چهارمحال و بختیاری؛ برای نخستین بار همراه با سایر انجمن­ ها و تشکل­ های محیط زیستی استان و با همکاری ادارات دولتی مرتبط مانند منابع طبیعی، محیط زیست، جمعیت هلال احمر و … و با مشارکت جوامع محلی ذینفع، یکی از عرصه­ های جنگلی استان را انتخاب و از زباله­ های رها شده پاک­ سازی کنند.

 علاقه­ مندان به شرکت در برنامه پاک­ سازی جنگل­ های چهارمحال و بختیاری می­ توانند برای کسب اطلاعات لازم و انجام هماهنگی­ های بیشتر به وبلاگ انجمن محیط زیستی تسنیم (tasnimngo.blogfa.com) مراجعه کنند.

طراحی چیدمان توسعه بایستی بر بنیاد توانمندی های اکولوژیکی باشد

یکشنبه, ۸ مرداد, ۱۳۹۱

یادمان باشد که در سرزمین های خشکی چون کشور ما ایران، نقشه راه دست­یابی به توسعه پایدار وضعیت منابع آبی و ظرفیت های طبیعی آب موجود در هر منطقه است. بایستی در هنگام طراحی چیدمان توسعه به منابع آبی که به صورت طبیعی در هر زیست بومی وجود دارند به عنوان محور و راهبردی ترین ظرفیت توسعه ای توجه شود.

اگر بپذیریم که پایداری توسعه بر پایه آب است، هرگز به هیچ بهانه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی اجازه توسعه ای که با توانمندی های آبی مناطق ناسازه باشد را نخواهیم داد.

گفتگوی نگارنده با خبرگزاری مهر در باره چیدمان توسعه در حاشیه شهرکرد را می توانید در اینجا ملاحظه کنید.

بام ایران روز بدون نایلکس را فراموش نکرد

سه شنبه, ۲۷ تیر, ۱۳۹۱

همزمان با برگزاری نخستین آیین­ های روز ۲۱ تیر­ماه در تهران بزرگ، انجمن محیط زیستی تسنیم هم در اقدامی کم همتا، در بام ایران از این طرح استقبال کردند. ماجرا از این قرار بود که؛ به همت و پیشنهاد ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، روز ۲۱ تیرماه به عنوان ”روز ملی بدون نایلکس“ نامگذاری شده و در این طرح که برای نخستین بار در کشور اجرا می­ شد از شهروندان خواسته شده بود تا در این روز سعی کنند خرید بدون کیسه پلاستیکی داشته باشند.

در راستای افزایش سطح آگاهی­ ها و دانش شهروندان بام ایران – بروجن – در زمینه مضرات استفاده از کیسه ها و ظروف پلاستیکی بر طبیعت، محیط زیست و سلامت انسان؛ انجمن محیط زیستی تسنیم هم با شعار ”امروز یک کیسه پلاستیکی کمتر“ اقدام به توزیع تراکت، بروشور، ارسال پیامک و آموزش حضوری در بین شهروندان بروجن کرده است. در این راستا از متصدیان فروشگاه ها و نیز سایر شهروندان خواسته شده تا در این روز از کیسه های پلاستیکی استفاده نکرده و با استفاده از جایگزین مناسب برای آن (مثل ساک­ های دستی پارچه ­ای)، گام های موثری در کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی بردارند.

یکی از اقدامات مؤثر انجمن تسنیم، برگزاری کارگاه­ های آموزشی در ۲۰ تیرماه برای اعضای انجمن، دانشجویان و دانش آموزان علاقمند بود تا زمینه و آمادگی لازم جهت حضور این مروجان در بین شهروندان در مراکز خرید و خیابان های پر تردد شهر و آموزش چهره به چهره فراهم شود.

امید است تمامی نهادهای دولتی و سازمان های مردم نهاد مرتبط با حوزه محیط زیست و منابع طبیعی و همین­طور دستگاه­ های مرتبط با حوزه­ های فرهنگی کشور دست به دست هم داده و با اطلاع رسانی به موقع و فراگیر از چنین آیین­ هایی استقبالی سزاوار کرده و در کنار تلاش برای ارتقای سطح آگاهی­ های مردم، ظرفیت­ های قانونی و مالی دستگاه­ های دولتی مرتبط به ­کار بسته شده و با بسته­ های حمایتی خود، زمینه تولید و توزیع جایگزین­ های مناسب (مثل کیسه­ های پارچه­ ای) با قیمت­ های مناسب را در شهرستان­ ها فراهم کنند.

می توانید گفتگوی نگارنده با روزنامه همشهری را در اینجا بخوانید.

مهار روند شتابناک فرسایش خاک و افت سطح آب زیرزمینی؛ پاسداشت حرمت زمین است

دوشنبه, ۴ اردیبهشت, ۱۳۹۱

نوع مدیریت و شیوه های بهره برداری از زمین نشان دهنده سپاسگزار مردمان هر سرزمینی از زمین و منابع و ذخایر طبیعی آن است. نرخ فرسایش خاک و روند افت سطح آب های زیرزمینی را می توان از مهمترین شاخص های پاسداشت حرمت زمین دانسته و کیفیت مدیریت سرزمینی را با این شاخص های راهبردی ارزشیابی کرد. “روز جهانی زمین پاک” که هر ساله در ۲۲ آوریل مصادف با ۲ اردیبهشت ماه در تمام دنیا برگزار و حفظ کره خاکی را به یاد همه مردمان روی زمین می آورد، فرصت خوبی برای بررسی عملکردها در برخورد با سیاره خود “زمین” خواهد بود.

یکی از فاجعه بارترین رخدادهای محیط زیستی سال های اخیر در کشور، نرخ بالای فرسایش خاک و رسیدن ایران به صدر فهرست کشورهای رودررو با فاجعه از دست دادن خاک خود است. ماجرای نگران کننده ای که در طول تاریخ بی نظیر بوده و حکایت از روند شتابناک افزایش نرخ فرسایش خاک، نابودی خاموش بستر حیات گیاهی و جانوری در کشور و بالاترین سطح از بی توجه ای ما به زمین و مواهب آن است.

یادمان باشد که از دست رفتن خاک و نابودی بستر حیات گیاهی و جانوری در کشورمان، پدیده ای انسان ساز است که ریشه در نامدیریتی سرزمینی و شیوه های نادرست بهره برداری از زمین دارد. نابودی پوشش گیاهی، عدم ساماندهی شیوه های دامداری سنتی، تبدیل غیراصولی مراتع به دیم زارهای کم بازده، تخریب رویشگاه های جنگلی و زراعت در زیراشکوب جنگل ها، معضل سوخت های هیزمی و عدم توجه جدی به تأمین سوخت فسیلی مورد نیاز در روستاها، کشاورزی سنتی و شیوه های نادرست شخم و آماده کردن زمین، شیوه های غلط آبیاری و عدم توجه سزاوار به فعالیت های آبخیزداری و حفاظت خاک از جمله عواملی هستند که سبب شده اند تا نرخ فرسایش خاک در کشور اینگونه شتابناک و نگران کننده شود.

سطح آب های زیرزمینی نیز یکی از مهمترین شاخص های پایداری و پاسداشت زمین است که شوربختانه میزان افت این سطح در منابع آبی زیرزمینی کشور و روند منفی آن در سال های اخیر بسیار نگران کننده و تهدیدآمیز بنظر می رسد. فاجعه ای زیست محیطی که مهمترین عوامل وقوع آن؛ توسعه ناپایدار، برداشت های بی رویه آب، تخریب پوشش گیاهی و جنگل ها، عدم توجه سزاوار به فعالیت های ارزان قیمت آبخیزداری و آبخوان داری و توسعه نیافتگی بخش کشاورزی بوده و رخداد فرونشست زمین را به دنبال خواهد داشت. فراموش نکنیم که پدیده “فرونشت زمین” آخرین مرحله از بیابانزایی، غیرقابل برگشت و نهایت بی حرمتی به زمین است که در سطح های کوچک به شکل فروچاله و یا فرونشست های وسیع نمود پیدا می کند.

بر اساس آمار شرکت مدیریت منابع آب کشور، در طی ۳۰ سال (سال های ۱۹۷۱ تا ۲۰۰۱)  سطح آب های زیرزمینی در کشور حدود ۱۵ متر کاهش یافته – یعنی به طور متوسط نیم متر کاهش در هر سال – و متأسفانه در دهه اخیر (از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱) این روند کاهش، شتابی نگران کننده تر به خود گرفته و به ۷۰ سانتیمتر کاهش در سال رسیده است.

رها شدن زباله های جامد در طبیعت و فاضلاب های صنعتی و خانگی در منابع آبی نیز یکی از آشکارترین نشانه های نابخردی در رفتار با زمین و آب و خاک وطن است. دفن غیراصولی و غیربهداشتی زباله های خانگی و بیمارستانی توسط نهادهای متولی، رها کردن زباله ها در مناطق گردشگری و حاشیه سکونتگاه ها، استفاده غیراصولی از سموم کشاورزی و نفوذ پساب ها و آلودگی منابع آبی، ورود فاضلاب‌های صنعتی و خانگی و آلوده کردن آب‌های سطحی و زیرزمینی نمونه هایی آشکار از بی حرمتی به پاکی زمین بوده که شوربختانه؛ زمین بسیاری از مناطق کشور از آن رنج می برد.

زباله های خانگی و بیمارستانی لردگان؛ همچنان سرگردان در جنگل

جمعه, ۳۰ دی, ۱۳۹۰

اینجا جنگل کلگچی در حاشیه شهر لردگان است؛ جایی که در بالادست اراضی کشاورزی و رودخانه لردگان و برخی از منابع تأمین آب شرب و کشاورزی روستاهای منطقه قرار گرفته است. چندین مزرعه پرورش ماهی و شالیزارهای زیادی از لردگان تا سد کارون ۴ از آب همین رودخانه مستفیض می شوند! با این وجود، نحوه‌ی انباشت زباله های خانگی و حیرت آورتر، زباله های بیمارستانی را تماشا کنید! زباله هایی که از روستاهای واقع در اطراف شهر لردگان جمع آوری شده و بدون کمترین ممانعتی اینگونه در این مکان جنگلی انباشته می شود تا در برابر دیدگان دست اندرکاران حوزه محیط زیست و بهداشت محیط منطقه؛ گستاخانه تر سلامت مردم و محیط زیست را به چالش بکشند!

ادامه مطلب»